Dört kıvrımlı altın boncuk çok uzun zaman kullanılan bir model olmuştur. Ele geçen en eski örneği MÖ 3. bine aittir. Kullanımı, takıların muska niyetine taşındığı döneme uzanır ve akarsuyu sembolize eder.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Puşkin Müzesi, Moskova
- Neolitik Çağ’a (MÖ 7.-6. bin) tarihlenen buluntular arasında ölü armağanları olarak mezarlara konan takılar önemli yer tutar. Takıların bu ilk örnekleri taş, kemik, deniz kabuğu, boynuzdan yapılmaktaydı. Anadolu’da İlk Tunç Çağı olarak bilinen MÖ 3. binyılın ortalarına doğru maden işçiliğinin başlamasıyla tunç, gümüş, altın ve elektrum (altın-gümüş alaşımı) kullanılmış, takılar tasarım, yapım ve süsleme yönünden zenginleşmiştir. Bu dönemde sert taşları kesmede de başarılı olunmuştur.
- Antik Mısır’ın ünlü skarabe yüzüklerinin 19. yüzyılda Fransız versiyonları yapılmıştır. Ama ondan önce Anadolu’da MÖ 6. yüzyıldan itibaren kıymetli taşlardan yapılmış skarabe biçimli mühür yüzükler yapılmaya başlamıştı.
- Asurlulardan zamanımıza altın ve gümüşten çeşitli iğneler, küpeler, yüzükler; Hititlerden altın ve bronzdan amulet (muska) ile mühür yüzükler; Geç Hititlerden halkalı ve sarkaçlı küpeler, yüzükler, pazubentler, halhallar ulaşmıştır. Hitit İmparatorluk Dönemine ait yazılı belgelerden takıların hazine envanterlerinde kralın çeyiz, haraç ve ganimet listelerinde yer aldığı görülmektedir.
- Ünlü yılan yüzük Antik Yunan çıkışlıydı. Önce Roma’da tutulmuştu. Regency Döneminde dirilmiş, Victoria Dönemi’nde de, yani tüm 19. yüzyıl boyunca çok sevilmişti.
- Frigler’de hayvan başlı bilezikler, kalın gümüş kemerler ve fibulalar yaygın olarak kullanılmıştır. Giysileri tutturmakta kullanılan tunç fibulalar Frig Dönemi’ne (MÖ. 800 – MÖ. 676) damgasını vuran, o dönemde ihraç edilen malzemelerdi. Gümüş başlı bilezikler, iğneler, altın boncuk tanelerinden oluşan gerdanlıklar, yarım ay biçimli küpe ve bilezikler de Frigler’in işlediği Anadolu kuyumculuğunun örnekleridir.
- MÖ 2. binyılın ikinci yarısından itibaren Batı Anadolu’da uygarlık kuran ve MÖ 546’da Pers İmparatorluğu tarafından ortadan kaldırılan Lidya Uygarlığı’nın Karun Hazineleri adıyla bilinen, büyük bir bölümü kral mezarlarında bulunan altın, gümüş, bronz ve yarı değerli taşlardan yapılmış eşya ve takıları dönemin zenginliğini yansıtır. Pers işgali sonrası Anadolu doğu sanatı ve desenleriyle tanışmıştır.
altın, amulet, Antik Dönemde Takı, Antik Mısır, Asur, bronz, fibula, Frig Dönemi, gümüş, halhallar, Hitit İmparatorluk Dönemi, hititler, İlk Tunç Çağı, Karun Hazineleri, Lidya Uygarlığı, Moskova, mühür yüzük, muska, neolitik çağ, pazubentler, Pers İmparatorluğu, Puşkin Müzesi, Regency Dönemi, sarkaçlı küpeler, skarabe yüzükleri, Victoria dönemi, Yüzükler
Leave A Reply