- Çingenelerin ilk çıkış toprakları Hindistan’dı. Tarihlerinde iki kez büyük katliamla karşılaştılar. İlki 11. yüzyılda, Hindistan’a kadar yayılan Gazneliler zamanında, diğeri ise 14. yüzyılda Timur’un Semerkand ve Buhara’daki katliamlarında. Bu iki felaketten kaçabilenler göç ettiler.
- Avrupalılar onları Mısırlılarla karıştırdılar, Mısırlı anlamına gelen sözcüklerle onları andılar. Türkçedeki çingene sözcüğü ise, Farsça çalgı çalıp dans eden anlamında, çengane’den geliyor. Gittikleri toprakların folklorik mirasını adapte ederek Anadolu’da fasıllı göbek havaları, Endülüs’te Flamenko’yu yarattılar. Yaptıkları eğlencelere juerga denirmiş ve Flamenko da işte o juerga’lardan doğmuş. Endülüs’te Flamenko, dans ve müziğin ötesinde anlam bir taşır: O bir duruş, var ediş, var oluş tarzıdır; yüksek perdeli, hararetli, hükmeden, özgüvenli konuşma biçimleri; meydan okuyan bakışlar; kabadayı yürüyüşü gibi tüm davranış normları ile sahne dışında da Flamenko devam eder.
- Flamenko İspanyol sanatında köklü bir yere sahip olmuştur. 1915’te Manuel de Falla, ilk Flamenko balesi olan Sihirli Aşk’ı bestelemiş. Aynı dönemin bir numaralı kadın dansçısı La Argentinita ilk Flamenko dans kumpanyasını kurmuş ve Flamenko’yu dünyaya tanıtmış. Bu görevi 1930’larda Carmen Amaya, 1960’larda Matilde Coral yerine getirmiş. İlk Flamenko opera olan Chinitas’ı Lorca yazmış, Manuel de Falla bestelemiş, sahne dekorlarını ise Salvador Dali yapmış.
Yararlanılan Kaynak
Endülüs, İlker Özünlü, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2005.
Bolivya, Buhara, Carmen Amaya, çengane, Chinitas, Çingene, Copacabana, dans, Endülüs, Flamenko, Gazneliler, ilk Flamenko balesi, İlk Flamenko opera, İlker Özünlü, juerga, Keçualar, Kristof Kolomb, La Argentinita, Lorca, Manuel de Falla, Matilde Coral, Mayalar, Our Lady Morena del Lago Kilisesi, Salvador Dali, Semerkand, Sihirli Aşk, Timur, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Leave A Reply