Azize Pulcheria.
Fotoğraf:www.salvemariaregina.info
Azize Pulcheria.
Fotoğraf:saints.sqpn.com
- İmparator II. Theodosius (408-450) söz konusu olduğunda iki kadından söz etmemiz gerekir. İlki ablası Pulcheria, diğeri ise eşi Aelia Eudocia’dır (Athenais).
- Babaları İmparator Arcadius 408 yılında öldüğünde 15 yaşında olan Pulcheria (399-453), devlet işlerini kardeşi namına yürüttü. Theodosius onun sayesinde mükemmel bir eğitim görmüş, Yunan ve Latin dilleri, astronomi, matematik, tıp tarihi, resim öğrenmiş, dini bir terbiye almıştır. Okumaya çok meraklı olan Theodosius büyük kütüphanesinde gece geç vakte kadar çalışırmış. Çok dindar olan Pulcheria, bekaret yemini etmiş, Bizans’ın tam bir Hıristiyan devlet olabilmesi için tüm paganların devlet görevlerinden uzaklaştırılmasını sağlamış. 421 yılında Pulcheria’nın etkisiyle Theodosius Hıristiyanlara zulmettikleri gerekçesiyle Persler’e savaş açmış.
- Theodosius Ariusçular’a ve Nestorius’un öğretilerine karşı değildi. Nestorius, Hazreti İsa’nın tanrısal ve insani doğalarının ayrılığını savunuyordu. Pulcheria, İskenderiye Patrikliği ile kurduğu ittifak sonucu Nestorius’u 431’de sürgüne gönderirken Hıristiyan dünyasında yeni bir mezhebin doğmasına neden oluyordu: Nasturilik.
- Pulcheria ayrıca kardeşini Yahudiler’i de sürgüne göndermeye ve Konstantinopolis’teki sinagogları yıktırmaya veya kiliseye dönüştürmeye ikna etti. İmparatorun yönetimi ele almasıyla bir müddet saray hayatından çekilmiş, ama bu arada II. Teodosius ve karısının da dindar kişiler olmasını sağlamıştı. Bu kenara çekilmesi, manastıra kapanması, sürgüne gönderilmesi olarak da değerlendirilmiştir.
- Erkek kardeşinin varis bırakmadan ölmesi üzerine, bakirelik yeminine rağmen komutan Markianos ile evlenerek 51 yaşında imparatoriçe oldu. 451 yılında Khalkedon (Kadıköy) Konsili’nin toplanmasına ön ayak olarak daha sonra Ortodoksluk olarak ortaya çıkacak Hıristiyan düşüncesinin sistematize edilmesini sağladı. Pulcheria’nın kiliseler, hastaneler yaptırdığı biliniyor.
- Hem Batı, hem de Doğu Kiliseleri tarafından azize olarak kabul edilmiştir. İmparatoriçelerin, sürgünlerin, yetimlerin koruyucusu sayılmış, zambak ile betimlenmiştir.
- İstanbul’da 1846’da kurulmuş Sainte-Pulchérie Fransız okulu, adını ondan alır.
Azize Eudocia’nın Lips Manastırı’ndaki (Fenari İsa Camii) mermer üzerine yapılmış mozaiği. 10. yüzyıl.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri.
- Pulcheria, kardeşinin evleneceği kızı da seçmişti. Seçtiği kız Atina Üniversitesi hocalarından birinin kızıydı. Hakkını aramak için 20 yaşında Konstantinopolis’e gelmiş, güzelliği nedeniyle Pulcheria’ya takdim edilmişti. Atina, Doğu’nun bilim merkezi olmanın yanı sıra pagan edebiyatın da merkeziydi. Atinalı bir imparatoriçe Hıristiyan ruhbanı endişeye sevk etmişti. II. Theodosius, 421 yılında bu Atinalı kızla evlendi. Vaftiz edildikten sonra Aelia Eudocia (401-460) adını alan imparatoriçe, Konstantinopolis Üniversitesi’nin kurulmasına da yardım etmişti. Edebi çalışmaları Yunan dünyası ile Hıristiyanlığın nasıl iç içe geçtiğini anlatır.
- Pulcheria’nın saraydaki etkisini yok etmek istemiş, Pulcheria bir süre saraydan uzaklaştırılmıştı. Eudocia, kocası imparatoru aldattığı şüphesiyle saraydan uzaklaştırılmış, ikinci kez Kudüs’e gitmiş, başkente bir daha geri dönmemiş, Kudüs’te vefatına kadar 18 yıl yaşamış, Aziz Stephen Kilisesi’ne defnedilmişti.
- ABD’li feminist sanatçı Judy Chicago (1939), the Dinner Party adlı enstalasyonunda (1974-1979), 39 ünlü kadının imgesini sofraya oturtmuş, 999 ünlü kadının da adını, aynı eserde yerdeki seramiklere işlemişti. Eserde, İmparatoriçe Teodora’ya sofrada yer verilirken, Eudocia’nın adı da seramiklerde yer bulmuştu.
Aelia Eudocia, Athenais, Azize Pulcheria, Fenari İsa Camii, İmparator Arcadius, İmparator II. Theodosius, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Judy Chicago, Khalkedon, Lips Manastırı, Nasturilik, Nestorius, Pulcheria, Sainte-Pulchérie Fransız okulu, the Dinner Party
Leave A Reply