- Neo Avangard akımlar arasında yer alan ve 1957-1972 arasına tarihlenen Durumculuk/Sitüasyonizm/Sitüasyonist Enternasyonel (SE), kapitalizmin ve tüketim kültürünün bir eleştirisi olmayı amaçlayan birçok yenilikçi ve deneysel uygulama formunu geliştiren sanatçı grubuna verilen addır. Bu sanatçı grubu, sanat dünyasının metalaştırmakta ve satmakta güçlük çekeceği türden sanat formlarını desteklemiştir. İki araç özellikle tercih edilmiştir: Bir kentsel alana yapılan turistik ziyaret ve mevcut sanatsal yapıların yeniden kullanımı veya adaptasyonu.
- Ruhsal döngülerin çarpıcı kontrast renkler, biçimlerde, figürde deformasyonlar yaratan plastik bir anlatım dili ile ifade edildiği akım olan Dışavurumculuk, ulusal toplum düzeni, tarihsel çevre ve tarih bilinci ile farklı örnekler yaratmıştır.
- 1910’lardaki ilk Dışavurumcu akımlar olan Fovizm, Die Brücke ve Der Blaue Reiter’ın en ünlü temsilcileri James Ensor, Edvard Munch ve Vincent van Gogh olmuştu.
- 1930 ve 1940’lardaki erken Amerikan Figüratif Ekspresyonizmi Max Weber (1881-1961) ve Marsden Hartley’in (1877-1943) mitik ve mistik eserleri; Milton Avery’nin (1885-1965) lirik yapıtları; Edwin Dickinson’un (1891-1978) en çok bilinen eserleri olan otoportreleri ile temsil edilmişti.
- 1950’lerdeki Amerikan Figüratif Dışavurumculuk akımının doğmasınayol açan etkenleri sorgularsak:
**Savaş yıllarında ve hatta 1950’lerde halkın soyut resme karşı hissettiği yabancılaşmanın devam etmesi, resme figürün ilave edilmesini teşvik etmiş olabilir;
**1950’lere gelindiğinde Soyut Ekspresyonizm artık yeniliğini kaybetmiştir. Akımın yarattığı ilk heyecanın kaybolması ile sanatçıların figüre dönmekte kendilerini serbest hissetmeleri;
**1950’lerde Greenberg ve Rosenberg gibi eleştirmenlerin baskısına karşı sanatçıları direnmeye ve içlerinden geldiği gibi sanatlarını icra etmeye teşviki amaçlayan sanat dergileri yayınlanmaya başlamasını sayabiliriz.
Kadın V, Willem de Kooning, 1952-3.
Oturan kadın imgesini tamamen renk lekeleri olarak da görebiliriz.
Fotoğraf:en.wikipedia.org
- New York’ta Soyut Dışavurumcu çalışmalarına figürü de dahil eden Willem de Kooning (1904-1997) gibi sanatçıları bu gruba dahil edebiliriz. Amerikan Figüratif Dışavurumculuk’un figürleri eski tarihli Amerikan figüratif resminden etkilenen; temsili portre; Alman Ekspresyonizmi’nden Soyut Ekspresyonizm’e uzanan elemanlardan etkilenen allegorik mitik eserler olarak tanımlanabilir. Alman Ekspresyonistleri Max Beckman, George Grosz ve Oskar Kokoschka’nın figürlerinin etkisi altındaki Boston Figüratif Ekspresyonizmi sanatçıları, çoğunlukla Orta Avrupa’dan, Almanya’dan ABD’ye göç etmiş Yahudi sanatçılardı.
- Ama figürün sürgünden dönmesi ve resmin merkezindeki yerini alması için 1960’ların sonu, 1970’lerin başını beklemesi gerekecekti.
Boston Figüratif Ekspresyonizmi sanatçılarından Philip Guston’un (1913-1980) bir eseri.
Fotoğraf:vefotograf.com
İkinci Dünya Savaşı sonrasında teknolojinin gelişmesi ile müziğe de müdahale başlamıştı. Edgar Varése (1883-1965), 1958 yılı Brüksel Fuarı’nda Le Courbusier’nin tasarımı olan Belçika Pavyonu’nda 475 hoparlör ile duyurulan, adına Elektronik Şiir dediği deneysel bir müzik uygulaması yapmıştı.
Fotoğraf:proyectoidis.org
Alman Ekspresyonizmi, Amerikan Figüratif Dışavurumculuğu, Belçika Pavyonu, Boston Figüratif Ekspresyonizmi, Çağdaş Sanata Varış, Durumculuk, Edgar Varése, Elektronik Şiir, Kadın V, Le Courbusier, Philip Guston, Soyut Ekspresyonizm, Willem de Kooning
Leave A Reply