Sui Hanedanı dönemine ait iki kadın figürini.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Shanghai Müzesi, 2018.
Han Hanedanı’nın gerilemesinden Sui Hanedanı’nın gelişine kadar olan dönem, siyasal açıdan parçalanmış ama entelektüel açıdan en zengin dönemlerden biri olmuş, siyasi zayıflık, kültürel yaşama ket vuramamıştı (1).
Ezilen köylüler ve göçebe kabileler tarafından çıkarılan isyanlar, 6. yüzyıl ortasında giderek arttı. 581’de, kraliyet ailesinden biri, Kuzey Wei tahtını ele geçirdi ve kısa ömürlü Sui Hanedanını kurdu. İmparator Wen’in (581-604) amacı güneyi fethedip Çin’i yeniden birleştirmekti ve bunu başardı (2).
Kuzey, askeri bakımdan, daima daha üstün olmuştu. Kuzey ile güney, belki de 350 yıl ayrı olduğundan, birbirinden farklı olmuştu. Dil, öğretim esasları, sosyal ve ekonomik bünyeleri ayrı idi. Kuzey doğuda nüfus yoğunluğu fazlaydı. Zamanla güneyde, Nankin’in kuzeyinde de nüfus artmıştı (3).
Üç yüzyılı aşkın bir süre devam eden ve yine altın çağ olarak nitelenen bir dönemin başlatıcısı Sui Hanedanı olmuş, dönem Tang Hanedanı ile devam etmişti. Ekonomide canlanma, iç savaş olmaması; teknolojide, edebiyat, plastik sanatlar, müzik ve dansta türlü başarılar bu çağa damgasını vurduğu için dönem böyle adlandırılır (4).
Bu dönemde, Han imparatorlarının yaptıkları gibi piyasa fiyatlarının denetlenmesi amacıyla tahıl ambarları kuruldu. Babasını öldürdüğünden şüphe edilen oğlu Yang (604-618) (5), hükümet merkezini doğuya, Luoyang’a naklederek, hububat bölgelerine yaklaştırdı (6).
595 yılına tarihlenen beyaz sırlı porselen kumbara, Anyang şehrindeki bir mezardan çıkartılmış.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Luoyang Müzesi, 2017.
Yararlanılan Kaynaklar
(1) Rönesanslar, Jack Goody, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017. Sayfa 259.
(2) Kısa Çin Tarihi, Gordon Kerr, Say Yayınları, 2021. Sayfa 54.
(3) Çin Tarihi, Wolfram Eberhard, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1995. Sayfa 191, 192.
(4) Rönesanslar, sayfa 260.
(5) Kısa Çin Tarihi, sayfa 55.
(6) Çin Tarihi, sayfa 193.
Leave A Reply