Uzakdoğu uygarlıklarında, hakim inanç, Taoculukta da öğretildiği gibi insanla evren arasındaki uyumdur. Çin sanatının hedefi, doğanın yaşam gücünü görünür kılmaktır. Bu yüzden sanat, doğanın ruhsal bir vahyi olmak zorundadır (1).
Sayısız anekdotta kaydedildiği üzere, Çin geleneğinin resimle tasvir edilen, yanılsamayla gerçeklik arasındaki ilişkiyle ilgili görüşüne göre, hayvanların ya da insanların resimdeki yerlerini terk edip dünyada gezmeye çıktığını ve gezerken başlarına gelenlerin de resimlerinde hemen görünür olduğuna sıkça rastlanır. Ressamın, tümüyle canlanmasın diye, yaptığı portreye göz çizmekten kaçındığı anlatılır (2).
Çin’de büyük şairler kadar büyük ressamlar da esin aldıkları doğanın yalnızlığında yaşarlar. Şöhret ve servet peşinde değildirler, saray ikliminden kaçınırlar ve resimlerini hediye ederler (3).
Çin resminin en tipik özelliği, küçük ayrıntılar zenginliğinden oluşmasıdır (4).
Fotoğraf: Çin Kültür Merkezi
Çin resminde tek renkli (monochrome) resim çoktur.
Resim tarihini sistematik şekilde ilk yazanlar Çinlilerdir (MS 847). Giorgio Vasari’nin yazdığı ilk Avrupa resim tarihi 1550’de yayınlanmıştır.
Kağıt veya ipek rulolar üzerine resim yapmak, taşıma kolaylığı kadar uzun bir öykünün iyi resimler halinde anlatılabilmesine de yarar.
Ruloların iki ucu ve ruloların konduğu mahfazalar fildişi ile tutturulurdu. Bunlar kişiye özel parçalardı, gösteri parçaları değildi. Rulolar, kitaplar, pipolar/çubuklar ve şarap gibi Konfüçyüs medeniyetine ait parçalardı ve en yüksek zevkin hedeflendiği gecelerin yoldaşlarıydı (5). Dut ağacından yapılmış kağıtlara işlenen rulo tabloların bir kısmı ressamın kısa bir açıklama yazması için boş bırakılır, bu yazının yanına ise rulonun sahibinin satırları yer alırdı. Rolü ipeklere sarıldıktan sonra mahfazasına konurdu (6).
Kaynağı Tibet ve Nepal olan dinsel thangka resimlerinde boya tabakası kalın ve düzgündür; pigmentlerine su karıştırılmazdı. Boyalar çok sayıda incecik tabaka halinde üst üste sürülürdü (7).
Çinli sanatçılar ahşap baskı kalıpları da kullanırlardı. Baskı resimler, tablolar kadar değerli değildi.
Yararlanılan Kaynaklar
(1) Sanatçı İmgesinin Oluşumu: Efsane, Mit ve Büyü, Ernst Kris ve Otto Kurz, İthaki Yayınları, 2013. Sayfa 135, 136.
(2) A.g.e., sayfa 90, 91.
(3) A.g.e., sayfa 121, 122.
(4) 90 Dakikada Konfüçyüs, Paul Strathern, Gendaş AŞ, 1997. Sayfa 3.
(5) The River, Simon Winchester, An Owl Book Henry Holt & Company, 1996. Sayfa 17, 18.
(6) A.g.e., sayfa 21, 22.
(7) Cengiz Han ve Mirasçıları Büyük Moğol İmparatorluğu, Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, 2006.
Yuan Hanedanı Dönemi Çin Resminde Moğol Hükümdarlarının Tasvirleri, Wang Yao-t’ing, sayfa 467.
Leave A Reply