James Joyce 9

Dublin’deki James Joyce Merkezi.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu

Dublin’deki James Joyce Merkezi, 18. yüzyıla ait Georgian stili özenle restore edilmiş bir evde hizmet vermektedir. Merkezin amacı Joyce’un hayatı ve eserlerine, yazımına ilham kaynağı olmuş Dublin şehrine ilgiyi artırmaktır. Merkezde Joyce Ailesine ait portreler, Joyce’un geçmişi ve ilham kaynakları rehberli turlarla anlatılmakta, workshoplarla çalışılmaktadır. Joyce ve onun devrinin Dublin şehrini gösteren filmler izlenebilmekte, Joyce’un sesinden eserleri dinlenebilmektedir. Yazarın Paris’te arkadaşı Paul Leon’un evinde 1930’larda arkadaşına Finnegans Wake’in son yazılmış bölümünü okuduğu masa, o evdeki en sevdiği koltuk gibi kullandığı mobilyalar da sergilenmektedir. Merkez, kamu ve özel kaynaklara ilaveten Avrupa Birliği’nin de katkılarıyla 1996 yılında açılmıştır. Joyce ailesinin üyeleri Merkeze sık sık geldikleri için onlarla karşılaşmak, tanışmak da mümkündür.

Dublin sokakları sadece Ulysses’in sayfalarıyla değil, karakterleriyle de bezelidir; bunlardan biri Molly Bloom.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu

Merkezin çay salonunun duvarlarında Ulysses’in 18 bölümü James Joyce’un büyük büyük kuzeni Paul Joyce tarafından duvar resimleri ile tasvir edilmiştir.
Kitapta bahsi geçen Leopold ve Molly Bloom’un Eccles Sokağı No. 7’deki evlerinin kapısı da çay salonundadır. Ev, 1970’li yıllarda yıkılmış ama kapısı kurtarılmıştır.
Umberto Eco’ya göre Joyce’un erotizmini anlamak için Ulysses’i, özellikle de son bölümü okumak yeterlidir. İlk baskısında kapağı yeşil olduğu için Ulysses “Yeşil Kitap” olarak da anılır.
Modernizmin zirvesi, başyapıtı sayılan Ulysses İrlanda milliyetçiliğine karşı bir metin olarak görüldüğü için önceleri İrlanda’da basılmamış.
ABD hükumeti müstehcenlik gerekçesiyle James Joyce’un Ulysses adlı eserini toplatma kararı almış, kitap 1933 yılı sonunda aklanmıştı.
20. yüzyılın en büyük romanı olarak nitelenen Ulysses’in el yazmalarının bir bölümü Londra’daki Sotheby’s müzayede evinde 2001 yılında 1 milyon 378 bin Euro’ya alıcı bulmuştu.

Füsun Kavrakoğlu