
Peru’da Umayo Gölü kıyısındaki Sillustani’de yerleşimin MÖ 15. yüzyıla kadar uzandığı düşünülüyor. Burası bir mezarkent. Cenin pozisyonunda mumyalanmış ölüler, çulpa adı verilen kule mezarların içine yerleştirilmiş. Müzede mumyalardan örnekler sergileniyor. Mumyalama teknikleri henüz anlaşılamamış. Müzede ayrıca kafatasları deforme olmuş iskeletler de var. Bu bozulmaların Llauto adlı bitkinin kullanılması sonucunda oluştuğu düşünülüyor.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2002.

18. Sülale’den Firavun IV. Amenofis ya da diğer adıyla Akenaton döneminde (MÖ 1350-1333), firavunun buyruğu ile, Mısır sanatında natüralizm hakim olmuş, sanatçılara firavunun ve ailesinin bile kusurlarını eserlerine yansıtma cesareti verilmişti. Amarna Dönemi Sanatı adı verilen bu biçem ile Akenaton oval yüzlü, göbekli, çıkık kalçalı biri olarak betimlenmiştir. Kısa süren bu ekol ile geleneksel Mısır Sanatının kuralları yıkılmış, yemek yemek, öpüşmek gibi sahneler de işlenen konular arasına girebilmiştir. Betimlemelerin tümünde Firavun ve ailesi, uzun kafalıdır. Amarna Sanatı’nda fiziksel abartılar çok göze çarpar. Dolikosefal kafalar, gerçekten var olan fiziksel bir durumun yansıtılması mı, yoksa firavunun başlattığı yeni, tektanrıcı dinin artistik imzası mı kesin olarak bilinmiyor. Akenaton’un tercih ettiği mavi taç-başlık, dolikosefal kafaya uygun bir seçim. Kahire’deki Mısır Müzesi’nde sergilenmekte olan Akenaton’un en büyük iki kızı Meritaten ile Maketaten’in Tell al Amarna’da bulunmuş kuars büstleri de dolikosefalizmi yansıtmakta. Normalden uzun olan bu kafaların, kişinin firavuna benzemesini sağlayarak, sosyal statüsünü yükseltmeye yarayan bir ayrıcalık yarattığı, bu yüzden, başı iki tahta arasına sıkıştırarak bu şeklin elde edildiği öne sürülmektedir.
Fotoğraflar: Füsun Kavrakoğlu, 2019.
Yararlanılan Kaynaklar
Mısır Sanatını Tanıyalım, Giorgio Lise, İnkilap Kitabevi, 1986. Sayfa 34-36.
The Egyptian Museum, Ed. Alessandro Bongioanni, Maria Sole Croce, White Star S.r.l., 2019. Sayfa 169-185.
Sillustani, Adrian Quispe Escobar, Guia Official de Turismo.
Hatay Arkeoloji Müzesi bilgi tabelaları.
Leave A Reply