- Karıncaların, köstebeklerin toprak altındaki yuvalarına giden yollar bir labirent oluşturur.
- Belleklerini, öğrenme yeteneklerini ölçmek için kullanıldıklarından, labirentlerle en kolay özdeşleştirilen hayvanlar farelerdir.
- Türkiye’de 121 tanesi incelenmiş, yaklaşık 400 yeraltı şehri olduğu düşünülmektedir. İncelenmiş yeraltı şehirleri Kırşehir, Yozgat, Kayseri, Nevşehir ve Niğde’dedir. En ünlüleri Derinkuyu, Kaymaklı ve Özkonak’tır. Yeraltı kentlerinin geçitleri, sokakları, odaları, havalandırma bacaları ile ayrıntılı altyapısı, sadece sakinlerinin çözebileceği bir labirent görünümündedir. Koridorları tıkamak için kullanılan tekerlek biçimi taşlar vardır. Kaymaklı ve Derinkuyu’daki taşların ortasında düşmana ok atmak için delikler bulunur. Koridor tavanlarında saldırganın üzerine kaynar su ya da kızgın yağ dökmek için delikler vardır.
- Benzer bir sistem ABD-Vietnam Savaşı sırasında Vietnamlılar tarafından kullanılmıştır. ABD kampının tam altına kazılmış, Ho Chi Minh yakınlarında gezdiğimiz Cuchi Tünelleri savaşın kazanılmasında Vietnam’a önemli bir avantaj sağlamıştır. Birkaç katlı tünellerin koridorları istendiğinde kapatılabilmekte ve ABD askerleri kıstırılmakta; tünellerin oluşturduğu labirent pek çok çıkmaz yol barındırmakta; Vietnamlılara göre kazılmış dar tünellerde geri dönmek uzun boylu Amerikalılar için imkansız olmakta idi. Hem havalandırma hem de gözetleme deliği olarak kullanılan, yörenin özelliği, yüksek karınca tepesi görünümünde insan yapımı tepecikler kullanılmıştı. Cuchi labirentinin yolları 200 kilometre uzunluğundadır. Burası hakiki bir labirenttir, pek çok ABD askerinin bu labirentten çıkamayıp ölmesine ve aklını kaçırmasına neden olmuştur.
Cu Chi labirentinin şeması.
Cuchi Bölgesi, Ho Chi Minh, Vietnam.
- Polonyalı mimar Daniel Libeskind’in eseri, Berlin’de 2001 yılında açılan Yahudi Müzesi, Yahudilerin Almanya’daki 2000 yıllık yaşamını sergilemeyi amaçlıyor. Taban kesiti şimşek şeklinde olan binanın içi zitaretçiye tam bir labirent hissi veriyor.
- Dünyada pek çok kent eğri büğrü, birbirleriyle iç içe geçen yolları, çıkmaz sokakları, geçitleri, dolambaçları ile bir labirent kenttir. Buralarda, dönülür dolaşılır, yine aynı yere varılır, ne tarafa gidildiğini bilmek neredeyse olanaksızdır. Eski kentler, zaman içinde labirentleşmişlerdir. Heredot, Babil kentinin, kazılan çok sayıda kanalla labirentleştirildiğini, böylece düşmanın kente su yoluyla saldırmasına karşı önlem alındığını anlatır. Düşman, tanımadığı kentin labirent benzeri sokaklarında yolunu kaybederek amacına ulaşamaz. Oysa Baron Haussmann, Paris’in labirent mahallelerini kentin güvenliğini sağlamak amacıyla yıktırmıştır. Mehmet Ali Kılıçbay, Ortaçağ’ın dağınık, düzensiz, sıkışık alanlar içindeki kentsel oluşumlarına dişi der ve onları kent değil, şehir olarak tanımlar.
- Labirente simgesel olarak ana rahmi, bereket, ortaya çıkış anlamları da yüklenir.
- Yaşamı, mekansal olmayan, mecazi anlamda bir labirent olarak düşünebiliriz. Yaşamak, bir labirentte yol almak gibidir. Yolun sonu görülemez, kişi kendisini neyin beklediğini bilemez, her an her türlü engelle karşılaşmak imkan dahilindedir, her an bir yol ayrımına gelinebilir.
- Labirent, “bütünlük”ün antik sembolü olarak da algılanır.
- Labirentler ile Sanskritçe “Öz’ü barındıran” anlamına gelen mandalalar arasında da, çevreden merkeze yönelmeleri açısından bir yakınlık bulunur. Labirentin kutsal bir geometrisi olduğu, kozmik düzeni ve yenidendoğumu temsil ettiği öne sürülüyor. Merkeze doğru giderken kişinin arındığı, merkezden dışa dönerken ise yeni biri olduğu düşünülüyor.
- Yedi devirli labirentler ile vücuttaki çakralar da ilişkilendirilir.
- Labirentte yürüme, alternatif terapilerde kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi, içe yolculuk, merkezde dua veya meditasyon için bir duraklama ve dönüş yolculuğunu içerir. Bu yürüyüşte amaçlar farklı olabilir: Ruhsal denge ve odaklanma sağlamak; iyileşme; üst benlik ile bağlantı kurmak; farkındalığı güçlendirmek ve farklı enerjileri deneyimlemek bunlardan bazılarıdır. Merkeze varıldığında beklenen ise, gevşemek, meditasyon yapmak, zihindeki sorulara cevaplar aramaktır.
alternatif terapiler, Babil, Baron Haussmann, Cu Chi labirentinin şeması, Cuchi Bölgesi, Cuchi Tünelleri, Daniel Libeskind, Derinkuyu, Heredot, Ho Chi Minh, Kaymaklı, Kayseri, Kırşehir, labirent kent, Mehmet Ali Kılıçbay, Nevşehir, Özkonak, Vietnam, Yozgat
Leave A Reply