- Türklerde yerleşik yaşamın MÖ 4.-3. yüzyıllara kadar geri gittiğini Orta Asya’da Maveraünnehir, Dehistan, Seistan, Harezm, Fergana, Cürcan, Talas ve Çu ovalarında bulunan kalıntılar kanıtlamaktadır. Türklerin yaşadığı bölgelerin büyük bölümü tarıma elverişli olmadığından, hayvancılık öncelikli uğraş alanı olmuştur. Yaz aylarında hayvanların iyi beslenebilmesi için bol otlaklı yaylalara çıkılmakta, soğuk mevsimlerdeyse kışlıklara dönülmektedir. Bu gidiş gelişler, eski Türklerin yazlık ve kışlık yaşamının ayrılmaz parçalarıdır. Yaz ve kış arasında bu denli hareketli bir yaşam süren toplulukların evlerinin, hafif ve taşınabilir olması avantajlıdır.
- Taşınabilir evler yurt, alaçık ya da topak ev olarak adlandırılan çadırlardır. Türk çadırlarının en önemli iki özelliğinden ilki, taşıma kolaylığı sağlayan hafif malzemeden yapılmış olmalarıdır. İkincisiyse, kurulup sökülebilme kolaylığının sağladığı olanaklardır. Bu iki özellik, çadıra, geçici yerleşmeler için en uygun barınak niteliği kazandırmıştır.
- Üstü kubbeli ve silindir gövdeli olan yurt çadırlarının boyutları, içinde yaşayan birey sayısına göre değişir.
- Üstü kubbeli, dairesel planlı olanlar, biçimlerini Moğol çadırından almıştır.
- Eski minyatürlerden anlaşıldığına göre, Türk çadırlarının dört köşeli, direkli ya da direksiz olanları vardı. Bunlardan başka, tavanı dört direk üzerine oturtulmuş çok büyük tiplerin yapılmış olduğu da saptanmıştır.
- Kümbet, çadır kültürünün mimariye yansıması ile ortaya çıkmış bir formdur.
alaçık, Arminus Vambery, İşret Avlusu, Kümbet, Özbekistan, Özbekistan Gezisi, Rezent, topak ev, Türk Çadırı, tüynük, yurt
Comment
Topak çadırı çok güzel çekmişsiniz. Sağolun. Kopyalayabilir miyim? Saygılar.