Renkler 21

Claude Lévi-Strauss, renkleri beğenmenin kültürden kültüre değiştiğini yazıyor. Fransa’da sevilen sarının, altın sarısı olduğunu, soluk sarıyı ise İngilizlerin sevdiğini öne sürüyor. 10 Haziran 1992’de Figaro’da çıkan yazıda, Kraliçe II. Elizabeth’in Fransa ziyaretini değerlendirirken, hükümdarın “çok limon sarısı elbisesinin birden fazla uzmanı şaşırttığı” ifadesinin yer aldığını belirtiyor.
Fotoğraf: Trendus.com

• Demir ısıtıldığında birbiri ardına tüm renklere girerek sonunda beyaza döner (1, sayfa 98).
• 20.yüzyılın en etkili dilbilimcilerinden biri olarak kabul edilen Roman Jakobson (1896-1982), duyuların birbirine karşılık geldiği adına sinestezi denen, renkli işitmede şu saptamayı yapmıştı: “Son derece kromatik, parlak bir renk olan kırmızı ile, son derece kromatik ses dolgunluğu olan trompetin arasında bağlantı vardır.” Ayrıca, birçok dilde yürütülen çok sayıdaki araştırma, a sesbiriminin en çok kırmızı rengi çağrıştırdığı saptanmıştır, özellikle de çocuklarda (1, sayfa 99).
• 19.yüzyılda Avrupa’daki eğilim, renklerin bilimi ve sanatını Doğululara atfetmekti. Saf haldeki tonun üzerine ton vurarak, mavi üzerine mavi, sarı üzerine sarı vurarak rengi titreştiren Asyalı seramikçilerden ve halıcılardan ders alınıyordu (1, sayfa 29).
• Çin Halk Cumhuriyeti’nde kırmızı devrimin, siyah ise devrim düşmanlarının rengiydi. Bu yüzden siyasi terminolojide iyi siyasi yazılar Kırmızı Kalem, sakıncalı siyasi yazılar Kara Kalem olarak adlandırılırdı (2, sayfa 87).

Yararlanılan Kaynaklar

• Bakmak Dinlemek Okumak, Claude Lévi-Strauss, YKY, 2020.
• On Sözcükte Çin, Yu Hua, Jaguar Kitap, 2020.