Mustafa Ağatekin’in cam eseri Bodrum’da, Caresse Otel’de sergileniyordu. O eserden detay.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2023.
Afrika edebiyatının en büyük isimlerinden Nijeryalı yazar Chinua Achebe (1930-2013) eserlerinde bağımsızlık sonrasında yaşanan yolsuzluk, hırsızlık, görevi kötüye kullanma, Avrupalılara öykünme, emperyal devletlerin işlere müdahalesi gibi evrensel geri kalmışlık konularından bahseder.
“Bizim gerçek liderlerimiz Oxford, Cambridge veya Harvard diplomaları ile kendilerinden geçmiş olanlar değil, halkımızın dilini konuşanlardır. Bir Afrikalının ancak zengin ve antik kültürüne yabancılaşmasına ve kendisini halktan üstün görmesine yarayan lanetli ve pahalı üniversite eğitiminden uzak durulmalıdır.” (1).
“Bağımsızlığın ilanından sonra ülkedeki yaygın görüş şuydu: Ne bildiğin değil, kimi tanıdığın önemli.” (2). “Ülkemizde beyaz üniformalı bir şoförün kullandığı, bakanlık flamalı, uzun bir Amerikan arabası iğne deliğinden dahi geçebilir.” (3).
“Hepimiz kendi halkımız yapsa hiçbirimizin tahammül göstermeyeceği şeyleri beyaz tenlilerin yapmasını kabullenmiştik.” (4).
“Şef Nanga üniversite mezunu gençlerimize güvenmediğini, Avrupalılarla çalışmayı tercih ettiğini söylemişti….Bir kültür bakanının ülkesinin en meşhur romanından hiç haberi olmadığını alenen söylemesine rağmen alkışlanması nasıl izah edilebilirdi?” (5).
“Kumaşın üstünde keskin siyah harflerle imalatçının art arda reklamının yazılı olduğu ince, sarı bordürü terzi kesmemişti: %100 YÜN: İNGİLTERE’DE ÜRETİLMİŞTİR. Adam kollarını her sıvayışında – ki bunu iki üç dakikada bir yapıyordu – kumaşın markasının giysisinin zengin kıvrımları arasında kaybolmaması için büyük özen gösteriyordu.” (6).
“Hükümet her türlü dolandırıcılık ve yolsuzluğa bulaşmıştı. Beş yıl önce leş ağızlı bir fakir olan bazı liderlerin göz göre göre milyoner olduklarını görmüştük. Eski polis, ‘Yediklerini biliyoruz, ama biz de yiyoruz. Onlar bize su getiriyorlar, elektrik getireceklerine söz veriyorlar. Eskiden bunlara sahip değildik. O yüzden ‘Biz de yiyoruz’, diyorum.” (7). “Polislerin çoğu, partinin gizli fedaisiydi.” (8). “Bu büyük adamın saygıdeğer bir hırsız olduğunu söylesem ne olurdu acaba? Ama onlar bunu zaten biliyorlardı elbette.” (9).
Yararlanılan Kaynak
(1) Halk Adamı, Chinua Achebe, İthaki Yayınları, 2021. Sayfa 13.
(2) A.g.e., sayfa 27.
(3) A.g.e., sayfa 69.
(4) A.g.e., sayfa 57.
(5) A.g.e., sayfa 79.
(6) A.g.e., sayfa 78.
(7) A.g.e., sayfa 142.
(8) A.g.e., sayfa 162.
(9) A.g.e., sayfa 157.
Leave A Reply