Categories: Sanat

Çağdaş Sanata Varış 168| Postmodern Sanat 2

Postmodern sanatta:
Kendi geçmişinin farkındalığı,
Başka kültürler ve başka geleneklerin farkındalığı,
Güçlü temsillerin üreticileri olarak kitle iletişiminin farkındalığı,
İzleyicinin farkındalığı,
İçinde bulunulan ticari pazarın farkındalığı,
Postmodern teorinin farkındalığı ile öz-farkındalığını oluşturur.

Fotoğraf: tr.aliexpress.com

Öznenin kaybı, öznenin merkezsizleşmesi, zamansalın bozulması, görselin egemen kılınması, çoğulluk, tarihin sonu, heterojenlik, yerellik, parçalanmışlık, çok katlılık, ötekilik Postmodernizm’in etkileridir.
Dolayısıyla Postmodernizm, sanatçı için seçenek bolluğu sağlar: eklektizm, parodi, ironi, pastiş, brikolaj (ayrık parçaları bir araya getirme), metin parçalarını rastgele yapıştırma ve hiciv gibi.
Postmodernizm, kendini tekil yorumla sınırlandırmayı reddeder. Postmodernizm ya o-ya bu diye değil, hem o-hem-bu diye düşünür.
Postmodern sanatçılar kendilerini Modernizm’i veya popüler kültürü reddederek tanımlamaz.
Çelişkili karşıt öğeler yan yana kullanılarak şaşırtıcılık elde edilir. Sıradan olandan, kitsch’ ten korkulmaz. Kitsch, amatörlerin beğenisine uygundur. Herkesin anlayacağı düzey hedeflenir: Her şey olur; Her şey Sanat.
Piyasanın ruhu yansıtılır. Yığınsal kültür. Doğru yanlış değil, etkinlik önemsenir. Cahillikten utanılmaz. Bu durum, Aydının Ölümü olarak da anılır.
Sanat yapıtlarının algılanışı, tüketilişi, metanın estetize edilişi ile daha derin bir değişimin yansımaları görülmüş, Postmodernist çağda kültür toplumsal alana muazzam bir şekilde yayılmıştır.
Eserler, sanat yapmaya uygun olmadığını düşündüğümüz, tekrarlanan ticari ya da endüstriyel malzemeden veya doğal malzemelerden yapılabilir, malzemeler, orijinal halleri ile kullanılabilir. Gelenek dışı malzeme ve yaklaşım söz konusudur.
Postmodernizm, müze ve galerinin rolünü sorgular. Sanat eserinin bir galeride veya müzede sergilenmesi gerekmez, açık havada da sergilenebilir. İzleyicinin tepkisine çok önem veren Postmodernizm için sanat eseri ile izleyicinin karşılaştığı ortam gittikçe önem kazanmıştır. Müzeler zaman içinde kafeleri, restoranları ve hediye dükkanları da olan mekanlara dönüşmüş, bilgilendirici eğlence merkezleri haline gelmiştir. Hediye dükkanları ürün satışlarıyla müzenin doğrudan reklamını yapar. Müze pazarlamasının önemli bir özelliği de sponsorluktur.
Postmodern sanat, alıntıların kaynağını örtmez, abartarak vurgular.
Altmışlı yılların sanatçısı beş şeritli otobanları kişiliğin bastırılmasının, yozlaştırılmasının sorumlusu olarak görüp, çok daha primitif yaşam biçimleri için Uzakdoğu öğretilerini benimsemeye başladı. Yetmişli yıllar, tarikat fanatizminin dünyada yükselmeye başladığı dönem oldu. Getirdiği eleştiri ile pop müzik, adı üstünde, popüler oldu.
Postmodernist sanatçılar, kitle kültürünü hem eleştirebilir hem de onaylayabilir. Aynı şekilde sanat kurumunu da hem eleştirebilir hem de ondan faydalanabilirler.
Pop Art’tan itibaren Postmodernizm, Dada’nın birçok yönünü yankılar. Her ikisi de sanatın özerk olduğu fikrine karşı çıkar ve her ikisi de kitle kültüründen imaj ve objeler alır.