Bir Japon evi örneği.
hakone-mikawaya.com
- Doğal malzeme kullanmak ilkedir.
- Evler için en çok tercih edilen erguvan ve servi kerestesidir.
- Ahşap boyanmaz, koruyucu cila sürülür.
- Oturma odasının ortasında büyük bir sehpa, altında ısıtıcı. Sehpanın üzerine yorgan gibi kalın bir örtü, altına bacaklarını sokarlar. Üzerine cam konur örtünün, yemek yenir.
- Tokyo’daki kiralık evlerin büyüklüğü ortalama 14 metre kare.
- Sürme kapıların üzerleri bazen resimlerle süslenir.
Ağaç kesitleri beyaz yağlı boya veya madeni başlıklarla korunur.
- Bitkisel saplardan yapılan çatı yağmuru, karı, sıcağı geçirmez ama sıcak havanın tahliye edilmesini sağlayarak evi serinletir.
- Doğayla, iklimle, çevreyle uyum çok önemsenir.
- Çatılardan sarnıçlara su toplanır.
- Genelde bodrum kat yapmak tercih edilmez.
- Deprem ve tayfun hesaba katılır. Sıcak nemli güneyde içbükey, soğuk kuru kuzeyde dışbükey çatılar yaygındır.
- Evlerin manzaraya açık olması önemsenir.
- Yapı sanatlarında ve ilkelerinde süreklilik vardır.
- Yenilik yerine denenmişi yinelemek tercih edilir.
Anıtsal değil, insan ölçeğinde evler yapılır. İnsan ölçeği = tatamidir. Tatami ölçüsü 90×180 cm. dir. Bölmeler, kapılar, pencereler tatami ölçeğine uygun yapılır, kat yükseklikleri 1,5 veya 2/3 tatami ( 3 m) boyundadır. Japon odaları tataminin üst katları ile ölçülür : 2 tatami gibi.
Foto: betterphoto.com
- Oturma odalarında tokonoma denen bir onur ve sanat baş köşesi bulunur. İpek kağıt üzerine resim, ikebana gibi şeylerin bulunduğu bir köşe. Uyurken ayaklar bu yöne uzatılmaz. En yaşlı kişi buranın önüne oturtulur. Burası, tanrının evdeki yeridir. Butsudan’dan başka, o atalar/kamiler köşesidir.
Geleneksel Tokonoma’da üç teşhir noktası olur: bir taş, bir yazıt ve bir bitki. Bu düzenleme National Bonsai & Penjing Museum’un 2013 Güz dönemi için hazırlanmış olan tokonoma köşesi.
Foto: Capital Bonsai.
Butsudan’da dua etmekte olan bir Japon.
home.att.ne.jp
- Ofuro (hamam) da, kırmızı perde kadınlar, mavi perde erkeklere ayrılan bölümleri gösterir. Vücudunda dövme olanları hamamlara sokmazlar. Dövmesi olanların mafya ile ilişkili oldukları düşünülür. Her havuzun suyu saat başı analiz edilir. Kompleksin içinde tuz saunası da vardır. Burada vücudunuzu tuzla ovarsınız, durularsınız. Masajı genelde Koreli hanımlar yapar. Hamam iki saatlik bir olaydır.
Saray’ın ana giriş kapısına giden taş köprü 1888’den. Adı Nijubashi. İeyasu Tokugava kaleyi buraya 1590 yılında yaptırmış. Önce Tokugavaların Edo Kalesi, günümüzde de hala İmparatorluk Sarayı. İkinci Dünya Savaşı’nda bombalanmış.
- 1869’da İmparator Meici Kyoto’dan Edo Kalesine taşınıncaya kadar, Edo Kalesi Tokugava Şogunlarının kalesiydi ve hiç saldıraya uğramamıştı. Saraydaki günlük işlerden, ağır bürokrasisi ile tanınan İmparatorluk Ev Hizmetleri Ajansı sorumludur. Sarayın koruması için ‘ Krizantem perdesi’ tabir ediliyor. Sarayın, 1000 kişi civarında çalışanı var. Japon basını bile alınmıyor içeri ‘very private’. Herşeyin bir örnek olmasına çalışılıyor. Atların bile ayırıcı farkı olanları seçilmiyor saray için. Ana girişte çift köprü var. Saray senede iki gün açık: 2 Ocak ve 23 Aralık (İmparator’un doğum günü). Bugünkü sarayın yapımı 1968’de bitti. 1888’de yapılanın yerine inşa edildi. Edo Kalesi inşa edildiğinde dünyadaki en büyük kaleydi. Kaleden geri kalan sadece hendek ve duvarlar. Sadece Doğu Bahçesi halka açık. Şimdiki giriş Edo Kalesi’nin ana girişiydi.
- Tapınaklar ve cincalar yüksek çatılarından belli olur.
- Üçgen çatı tercih edilir.
- Dar açılı ikizkenar üçgen tipi, kalın çatılı evler kara dayanıklıdır. Çivi yerine tahta kama kullanılır. Ocağın dumanının çatıya kadar ulaşması istenir. Bu sağlanabilirse 1 m kalınlığındaki çatı 50 yıl dayanabilir.
Şinto inancına göre her hanede üç kami olduğunu, kuyu, mutfak ve tuvalet kamilerinin bu yerlerin temizliğini sağladığını Şinto 2 bölümünde belirtmiştik. Japon icadı klozetler ayarlanabilen ısıtmalı kapakları ve gelişmiş yıkanma imkanları ile gerçek bir konfor ve temizlik imkanı sunmaktadır. Japonya’daki umumi tuvaletlerin temizliği, evinizdeki özel tuvaletinizi kullandığınız şekilde umumi tuvaletlerden yararlanmanıza imkan verecek ölçüdedir. Bu gelişmiş klozetler sadece evlerde ve bol yıldızlı otellerde değil, umumi tuvaletlerde de kullanılmaktadır. Bu klozetlerin icadında yukarıda sözünü ettiğimiz inancın etkisini bilemiyoruz ama Japon klozetlerinin teknolojinin temizlik ve konfor için kullanımı adına harika bir örnek olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu klozetlerin diğer ülkelerde de yaygın olarak kullanıma geçmemiş olması, “kullanmasını bilmek” gerektiğini göstermektedir diye düşünüyoruz.
www.itusozluk.com
- Mimar Frank L. Wright Japonlardan çok şey öğrenmiş.
- Tokyo’da Türk büyük elçiliğine gittiğimizde hayran kaldık. Bizim elçiliğe de ünlü mimar Kenzo Tange’nin eli değmiş.
Comment
beğendim