“Müzisyenler sosyal hiyerarşide aşağıdaydı. Normalde imparatorun etrafında dolaşmalarına izin verilmezdi.” (1).
Japonya’da müzik, bir oktavda beş değişik perdesi olan yani pentatonik sistem temellidir. Pentatonik sistem Uzakdoğu’da başka yerlerde de olmasına rağmen, Japon gamının diğer hiçbir gama benzemediği söylenir. Japon gamının kalp atışlarını aktarmaya uygun olduğu; Çin gamından türemiş makamların bile özgünlüğü öne sürülür.
Batı müziğinden farklı olarak, Japon müziği armoni sistemi içermez; sesleri karıştırmayı reddeder. Japon geleneğinde böcek sesleri de sesler kategorisinde yer alır.
Geleneksel Japon yaylı çalgısı şamisen’in tablası hayvan derisiyle kaplanır (2).
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2006.
Japonya’nın bando ve korolarının kalitesi dünya çapındadır.
Enka, geleneksel Japon popüler müzik türlerinden biridir. Seiji Ozawa şöyle der: “Herkes enka’nın Japonya’ya özgü olduğunu, sadece Japonların söyleyip Japonların anlayacağı bir müzik türü olduğunu söyler. Ama enka temelde Batı müziğinden gelir ve Batı müziğinin beş çizgili porte sisteminde tam olarak anlatılabilir.”
Japon müzisyenlerin güçlü yanları birlikte çalışabilmek ve çok çalışmaktır, der Seiji Ozawa.
Edo Dönemi’nde (1603-1868), katarimono denen, uzun hikaye anlatı şarkıları yaygındır (3).
Annesi Finli olan Akeo Watanabe (1919-1990), Sibelius kayıtları ile ünlü bir maestrodur. Kuruluşunda yer aldığı Japon Filarmoni Orkestrası’nın 1968 yılına kadar müzik direktörü ve daimi şefiydi. Japon Filarmoni Serisi’ni başlatarak Japon müziğini Alman-Avusturya tekelinden kurtararak repertuvarda Japon bestelerine yer açtı. 1984 yılında kendisine Kurucu Direktör unvanı verilmişti. Anısını yaşatmak için 1992 yılında Akeo Watanabe Müzik Vakfı kuruldu (4).
Yararlanılan Kaynaklar
(1) Yastıkname, Sei Şonagon, Metis Yayınları, 2006. Sayfa 324.
(2) Ayın Öteki Yüzü, Claude Lévi-Strauss, Everest Yayınları, 2018. Sayfa 15, 16, 30, 73.
(3) Sadece Müzik, Haruki Murakami, Seiji Ozawa Söyleşisi, Doğan Kitap, 2021. Sayfa 92, 180, 187, 189, 250.
(4) japanphil.or.jp
Leave A Reply