- Türklerin Anadolu’ya yerleşmeleri, bölgenin politik parçalanmasını hızlandırmıştır.
- II. Basileos’un 1025 yılında ölümünün ardından Bizans bir çöküş dönemine girdi.
- X. Konstantin Dukas (1059-1067) bir alim ve entelektüeldi, iyi bir hatipti, en eski ve en zengin askeri aristokrat ailelerden birine mensuptu ama doğuştan asker değildi.
- Geçmiş 17 yıl içinde üç askeri ayaklanma yaşanmış, bunlardan ikisi şans eseri bastırılmış, üçüncüsü ise başarıya ulaşmıştı. Bu yüzden ordunun gücünü frenlemek için yardımların kesilmesi, generallerin yetkilerinin kısıtlanması ve öncenin köylü askerlerinin yerini yabancı ücretli askerlerin alması gibi önlemlere gidilmişti.
- Selçuklular, 10. yüzyılın ikinci yarısında Maveraünnehir ’de ortaya çıkmış, İslam’ı benimsemiş Sünni göçebelerdir ve yağmacılıkla geçinmektedirler. Küçük atları, kılıçları, özellikle hareket halindeyken de kullanabildikleri ok ve yayları, hem öne hem de arkaya doğru aynı ustalıkla ok atabilmeleri ile ünlüdürler. 1045 yılında önderleri Tuğrul Bey liderliğinde Bağdat’ı ele geçirmişler, Abbasi Halifeliğini himayeleri altına almışlar, Tuğrul Bey’i “Doğu ve Batı’nın Sultanı” ilan etmişlerdir. Selçuklular, başka bir halifelik kurma cesareti göstererek İslam’ın temel birliğini tehdit ettiğini düşündükleri Fatımi İmparatorluğu’na karşı sefer yapmaya karar verdiklerinde önlerindeki en büyük engel, büyük bölümü Bizans hakimiyeti altında olan Ermenistan idi.
Türklerin savaşta uyguladığı Hilal Taktiği, Kurt Kapanı veya Turan Taktiği.
Ordu, savaş anında merkez, sağ ve sol olmak üzere üç kısma ayrılırdı. Merkez kuvvetleri düşmana saldırır, bir süre sonra saldıran bu kuvvetler, kaçar gibi geri çekilirdi (sahte ricat). Bunu yaparken de at üzerinde ok atmak suretiyle savaşa devam ederlerdi. Böylece geri çekilen askerlerin peşinden gelen düşman, ordunun sağ ve sol kısmı tarafından çember içine alınarak imha edilirdi.
Fotoğraf:www.thewhitetree.org
- Monofizit Ermenilere karşı dini zulüm uygulayan X. Konstantin ayrıca onlara ağır vergiler koymuş, milis gücünü de dağıtmıştı. Bu suretle Bizans, çok değerli bir tampon devlet ile arasını bozmuştu. Tuğrul Bey, 1046 yılında Ermenistan’a yaptığı hücumda başarılı olamaz, gafil avlanır. İki yıl sonra kardeşi İbrahim İnal, Ardzen kentini (Erzurum) istila eder. Tuğrul Bey 1054 yılında Kuzey ve Orta Ermenistan bölgesi ve Erzurum yaylasını alır, Trabzon’a geçer, 1055’te de Bağdat’a girer.
- Tuğrul Bey’in 1063 yılındaki ölümünün ardından yerine kardeşi eş sultan Çağrı Bey’in oğlu Alp Arslan geçmiştir. Alp Arslan’ın bıyıklarının çok uzun olduğu, ava çıktığında arkasında bağlamak zorunda kaldığı söylenir. Tahta geçtiğinde 33 yaşındadır. 1064 yılında başkent Ani’yi kuşatır, şehir 25 gün dayandıktan sonra teslim olur. Buradan devam ederek, 1067’de Caesarea (Kayseri) ve Ankyra’yı (Ankara) da almış, Bizans onlara karşı tek bir kılıç bile çekmemiştir.
- X. Konstantin ölür. Eşi Eudokia, Anadolu askeri aristokrasisinden, Kapadokya’da geniş arazilere sahip, seçkin bir aileden gelen, Peçeneklere karşı zaferler kazanmış, yetenekli, çok çalışkan bir idareci ve cesur bir asker olan Romen Diyojen (1068–1071)ile evlenir. Bu seçimde amaç, devletin kurtuluşu için tahta bir asker çıkarmaktır.
- Alp Arslan ile yapılan ateşkes antlaşması Türkmenler tarafından sürekli bozulduğu için Bizans açısından hükmü kalmamıştır. Türkmen akınlarını kontrol altına alamaması ve onların faaliyetlerini tamamen üstlenmemesi nedeniyle Alp Arslan ateşkes antlaşmasının hala yürürlükte olduğunu düşünmektedir. Bu yüzden uzun zamandır gündemlerinde olan Fatımi Halifeliği ’ne karşı sefer kararı alır. 1070 yılında Horasan’daki merkezinden yola çıkarak Ermeni kaleleri Malazgirt ve Erciş’i zapt eder. Amida’ya (Diyarbakır) gelir, Edessa (Urfa) sınırına dayanır. İmparatordan ateşkesin uzatılması mesajı kendisine ulaşınca Urfa’yı almadan ilerlemeye devam eder. Alp Arslan Halep’i kuşatırken Ermenistan’da olan Romen Diyojen ’den öneriyi tekrarlayan bir mesaj daha gelir. Ancak bu sefer, belirgin bir tehdit havası sezilmektedir. İmparator şimdi ültimatom vermektedir. Alp Arslan Fatımi seferini yarıda kesip geri döner. Veziri Nizamülmülk’ü birlik toplaması için Azerbaycan’a gönderir. Kendisi de Van Gölü ve Urumiye Gölü arasından on bine yakın Kürt atlısı toplar.
Abbasi Halifeliği, Alp Arslan Fatımi, Bizans İmparatorluğu, Erciş, Ermenistan, Fatımi Halifeliği, Fatımi İmparatorluğu, Hilal Taktiği, Horasan, II. Basileos, Kurt Kapanı, Malazgirt, Malazgirt Savaşı, Maveraünnehir, Romen Diyojen, sahte ricat, Selçuklular, Tuğrul Bey, Turan Taktiği, Türkler ve Bizans, Türkmenler, Urumiye Gölü, Van Gölü, Veziri Nizamülmülk, X. Konstantin Dukas
Leave A Reply