MÖ 6. yüzyıl sonları ve MÖ 5. yüzyılda kullanılan bir seramik boyama tekniği olan Beyaz Zemin Tekniğinde kabın gövdesine fırınlandıktan sonra beyazlaşan bir astar uygulanır veya bir yüzey boyası çekilirdi. Bunun üzerine siyah siluet veya kontur çizgisiyle figürler resmedilir, bazen her iki yöntem birlikte uygulanırdı. Kontur tekniği MÖ 7. yüzyıldan itibaren siyah figürle beraber devam etmiştir.
MÖ 5. yüzyılın ilk yarısında Gösterişli Üslup (rich style) denilen çok süslü eserler verilmiştir (1).

Eretria’dan (Yunanistan) MÖ 420-410 arasına tarihlenen beyaz zeminli bir lekythos. Bu kaplar, zeytinyağı ve parfüm koymak için kullanılırdı. Lekythoslar, Attika’da MÖ 5. yüzyıl ortalarında yeni bir kullanım alanı bulmuş, mezarlara konulmuşlardır. Özellikle beyaz zeminli lekythoslar MÖ 440-430 yıllarında çok sayıda yapılmıştır. Bu lekythosların yapımı MÖ 390 yılına kadar sürmüştür (2). Attika çömlekleri estetik bakımdan doruk noktasına zarif üslupla ulaştı. Tamamen çizgici bir anlayışla yapılan bu süslemeler derinlik bakımından çok başarılıydılar (3).
Fotoğraf: The Countless Aspects of Beauty in Ancient Art, Ed. Maria Lagogianni-Georgakarakos, National Archaeological Museum, 2018.

İzmir Arkeoloji Müzesi koleksiyonunda yer alan iki Attika Kırmızı Figürlü Bodur Lekythos. Eserlerin, Atina’daki Çömlekçiler Çarşısı’nda işlendiği; üst tabakaya mensup kadınlar tarafından kullanıldığı ve ölümlerinden sonrada yine onlarla beraber gömüldükleri belirlenmiş. Bu kapların, MÖ 5. ya da 6. yüzyılda İzmir ve çevresine getirildiği düşünülüyor. İçinde güzel kokulu yağ ve çiçek özlerinden elde edilen parfümlerin mezar hediyesi olarak kadınların mezarına konulması dönemin geleneklerine uygundur (4).
Kırmızı figür tekniği ile lekythoslara yenilik gelmiştir. Bodur lekythos denilen çeşidine MÖ 5. yüzyılın ikinci yarısı ile 4. yüzyılda çok rastlanır (5).
Mehmet Tekocak tarafından hazırlanmış olan Akşehir Müzesi Müdürlüğü Küçük Buluntular Kataloğu çalışmasında da iki adet kırmızı figürlü bodur lekythos yer almaktadır. MÖ geç 5. yüzyıla tarihlenmiş olanı da kuğu betimlidir (6).
Yararlanılan Kaynaklar
(1) Eski Yunan Sanatını Tanıyalım, Dr. Flavio Conti, İnkilap ve Aka Basımevi, 1982. Sayfa 60.
(2) Antalya Müzesi bilgilendirme levhası.
(3) Eski Yunan Sanatını Tanıyalım, sayfa 61.
(4) https://arkeonews.com/gormediklerinizi-goreceksiniz-projesinde-bu-ay-attika-kirmizi-figurlu-bodur-lekythoslar-sergileniyor/
(5) Antalya Müzesi bilgilendirme levhası.
(6) https://www.academia.edu/20034626/ AKŞEHİR MÜZESİ SERAMİK VE CAM ESERLER KOLEKSİYONU
Leave A Reply