Categories: Eski Kültürler

Urartular 26 Urartu Takıları 3

Tunçtan yapılmış hayvan figürlü iğne başları. Metal süs iğneler kıyafetleri tutturmak için, ayrıca saç tokası gibi kullanılmıştır. Altın, gümüş, tunç ve demirden olanlarına bolca rastlanmışken, fildişi ve kemikten yapılmış olanları çok az ele geçmiştir. Gümüş ve tunçtan yapılmış olan iğneler döküm tekniği ile üretilmiştir. Dökümden sonra iğnelerin baş kısmına, Urartu kuyumcuları tarafından çelik uçlu sivri kalemlerle kazıma ve çizgi tekniği ile son şekil verilmiştir. Haşhaş başlı ve meyve başlı iğneler vardır. Figürlerin içi ezilmeyi önlemek için kil ile doldurulmuştur. Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Gaziantep Arkeoloji Müzesi, 2018.

Tunçtan yapılmış hayvan figürlü iğne başları.
Metal süs iğneler kıyafetleri tutturmak için, ayrıca saç tokası gibi kullanılmıştır. Altın, gümüş, tunç ve demirden olanlarına bolca rastlanmışken, fildişi ve kemikten yapılmış olanları çok az ele geçmiştir. Gümüş ve tunçtan yapılmış olan iğneler döküm tekniği ile üretilmiştir. Dökümden sonra iğnelerin baş kısmına, Urartu kuyumcuları tarafından çelik uçlu sivri kalemlerle kazıma ve çizgi tekniği ile son şekil verilmiştir. Haşhaş başlı ve meyve başlı iğneler vardır. Figürlerin içi ezilmeyi önlemek için kil ile doldurulmuştur. Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Gaziantep Arkeoloji Müzesi, 2018.

Bronz ve demir süs iğneleri. Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Erimtan Müzesi, 2018.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmekte olan Urartu takıları.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2018.

Takılar arasında, büyük bir grubu oluşturan kolyeler akik, kornalin, frit, dağ kristali, oksitli antimon gibi değerli ve yarı değerli taşlardan ya da cam, pişmiş toprak, kemik, fayans, tunç, gümüş ve altından yapılmışlardır. Egzotik ham maddelerden yapılan boncuklar Doğu’dan ithal edilmekteydi. Boncuklar takı olarak kullanıldıkları gibi kötü ruhlardan korunma amaçlı taşınan muskalarda da kullanılmıştır.
Kazılarda altın, gümüş ve tunçtan yapılma çok sayıda pektoral (göğse takılan) ortaya çıkarılmıştır. Hemen hepsi dövme tekniği ile yapılmış, kötü ruhlardan korunma amacı taşıyanları ise dinsel içerikli resimlerle süslenmiştir.
Boyun tasmalarını, pektoral denen ince işçilikli ve muhteşem göğüs levhalarına sahip olamayan mütevazi Urartular kullanmış olmalıdır.
Tanrılar, tanrıçalar, güneş-ay-yıldız motifleri ve adak törenleri gibi dinsel içerikle bezeli madalyonların da koruyucu amaçla kullanıldığı düşünülmektedir.