Çift başlı kartal çok eskiden beri kullanılan bir figürdür. MÖ 13. yüzyıla Hititler’e tarihlenen Alacahöyük, Sfenksli Kapı’nın doğusunda yer alan, andezit bloklara işlenmiş çift başlı kartal rölyefi.
Kartal kutsallığına inanılan bir kuştur. Çeşitli mitolojilerde doğaüstü güçlerle yüklü olduğuna; güneşin yaratıcısı ya da kendisi olduğuna; ölenlerin ruhlarını öbür dünyaya götürdüğüne; gelecekten haber verdiğine; göğün ve kozmolojik güçlerin simgesi olduğuna; üstün güçlerle insanlar arasında aracılık yaptığına inanılmıştır.
Yunan mitolojisinde kartal, tanrılar tanrısı Zeus’un simgesidir. Zeus’un gücünü ve zekasını simgeler.
İskandinav mitolojisinde tanrılar tanrısı Votan, zor durumlarda kartal kılığına girer.
Fin mitolojik geleneğinde de ilk şaman kartaldan türemiştir.
Germen mitolojisinde Odin bazen Kartal diye adlandırılır.
Şamanizm’de kuşa dönüşme, sihirli uçuş, göğe çıkış ortak motiflerdir. İlk şamanın annesinin insan, babasının kartal olduğuna, en azından eğitimini kartaldan aldığına, şamanın sırra erişinde önemli rol oynadığına inanılır. Yüce Varlık’ı veya onun temsicisini güneş kuşu Kartal’ın temsil ettiğine, Işığın Yaratıcısı olduğuna inanılır.
Çift başlı kartal, ışığın yaratıcısını simgeler ve evren ağacının doruğunda bulunur.
Önce Kartal, 14. yüzyılda da çift başlı kartal Bizans İmparatorluğu’nun simgesi oldu. Bizans’ın çift başlı hükümdarlık kartalı (Imperial Eagle) Roma otoritesinin Doğu ve Batı’daki topraklarını simgeleyen geleneksel amblemi idi.
Simgeselliği bu kadar yaygın ve güçlü olan kartal, Roma’dan sonra hem Avusturya-Macaristan hem de Rus imparatorluklarının armaları oldu.
Fotoğraftaki sütun başlığındaki kartallar 10. yüzyıl yapımı günümüz Molla Fenari İsa Camii’nde.
İlk yapımı 6. yüzyıl olan, Silivrikapı’daki Kızlar Manastırı’nın kapısının üzerinde çift başlı kartal.
Leave A Reply