Fotoğraf: medikalakademi.com.tr
Çin anlayışında beş temel eleman vardır. Beş rakamının Çin kültürü için mistik bir değeri vardır ve çoğu sınıflandırmada kullanılır: Beş element, beş tat, beş nitelik, beş ilaç biçimi, beş tedavi, beş katı organ, beş mevsim, beş duygu, beş renk gibi. Çin felsefesine göre evren beş elementten, ateş, toprak, maden, su ve tahtadan meydana gelmektedir. Wuxing Kuramı, beş elementle, nesnel dünyadaki değişik varlıkların özelliklerini yorumlar; varlıklar arasındaki karşılıklı bağlantıları ve dönüşüm kuralını açıklar. Beş element, karaciğer, kalp, dalak, akciğer ve böbreğin liderliğindeki beş sistemi temsil eder.
İnsanlarda altı tane boş iç organ, beş tane dolu iç organ tarif edilmiştir. Kalp, karaciğer, akciğer, dalak ve böbrek dolu iç organlar; kalınbağırsak, incebağırsak, safrakesesi, sidik torbası, mide ve vücut boşlukları ise boş iç organlardır.
Çin tıbbında, doğada meydana gelen kronolojik, meteorolojik ve iklimsel değişikliklerin insan sağlığı ve hastalıklar üzerindeki etkileri de incelenir.
Tedavi biçimleri, Batı tıbbı tarafından tercih edilen hastalık kavramından farklı inançlara dayanır. Batı tıbbı tarafından hastalık olarak tarif edilen şey, geleneksel Çin tıbbında uyumsuzluk ya da dengesizlik meselesi olarak görülür. Çin tıbbının ardındaki felsefe, Budizm ve Konfüçyüsçü öğretiler ile Taocu dini ve felsefi görüşlerin bir karışımıdır. Taocu öğretmenler Tao’nun Yin ve Yang’ın yanı sıra, aynı zamanda üçüncü bir kuvvet, yani başlangıçta var olan enerji ya da qi’yi (ki ya da çi olarak telaffuz edilir) ürettiğine inanmıştır. Yin, Yang ve qi arasındaki etkileşim, Beş Element olan su, metal, toprak, ağaç (tahta) ve ateşi meydana getirir. Bu öğelerin hepsi insan vücudunun yapısı ve işleyişine yansır.
Geleneksel Çin tıbbının eşsiz bir özelliği de meridyen sistemidir. Çinli hekimler vücudun meridyenler denilen ve çeşitli organları birbirine bağlayan ve dengeleyen bir enerji ağı ile düzenlendiğine inanır. Dirimsel qi enerjisinin meridyenler adı verilen 12 çizgi boyunca bedende dolaştığı düşünülür. Meridyenlerin dört fonksiyonu vardır: iç organları vücudun dışıyla, çevresi ve evren ile bağlamak; vücuttaki organlardaki Yin ve Yang prensipleri ile Beş Madde’yi uyumlu hale getirmek; vücudu hava durumu ile ilgili (rüzgar, yaz sıcağı, rutubet, kuruluk, soğuk ve ateş) dış dengesizliklere karşı korumak.
Erken tarihte eczacılık, cerrahi, çocuk hastalıkları, gözler ve akupunktur ile ilgili eserler yazılmıştır.
Leave A Reply