KONFÜÇYÜS 4
MÖ 551-479

Vietnam’ın en önemli Konfüçyüs mabedinde Konfüçyüs sunağı. Burası 1070 yılından beri Konfüçyüs’e adanmış. Ana binanın iki yanına da Konfüçyüs’ün 72 müridine adanmış sunaklar yapılmış. Tören salonunda, kral ve mandarinleri (imparatorluk bürokratları) Konfüçyüs mihrabının önünde davullar ve ziller eşliğinde, sunularda bulunurlarmış. 11. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar, Vietnamlılar, prenslerine ve yüksek seviyedeki bürokratlarına Konfüçyüs doktrinini öğretmişler.
Van Mieu, Hanoi, Vietnam.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 1998.
- En çok değer verdiği konu hükümet ilmi idi.
- Akılcı, insanca ve adil bir toplum düzeni öngörmüş, eğitimin olduğu yerde toplumsal sınıf olamayacağını vazetmiş. Evde ve ülkede düşmanlık barındırmamak gerektiğini söylemiş.
- İyi bir hükümetin en belli başlı vazifesinin kültür seviyesini yükseltmek olduğuna inanır, bunun için de şiirden, milli törenlerden, müzikten ve spordan faydalanmayı gerekli bulurdu.
Şiir, insana yapamayacağı işin de hakkından gelmesini sağlayacak heyecanı verir,
Milli törenler, insanı detay üzerinde durmaya alıştırır,
Müzik, zihni daha yüksek düşünüşe sevk eder,
Ok atmayı ise hedefi gözetmeyi ve bir hedefe isabeti öğrettiği için önemli bulurdu (1).
- İyi bir hükümet kurmanın her iyileştirmeye esas olduğuna inanıyor ve iyi bir idarenin yüzyıl yaşamasından sonra idam cezasının da kaldırılacağını söylüyordu.
- Devlet idaresini ıslah ederek halkın yaşayış seviyesini yükseltmek amacındaydı.
- Kendi nazariyesini kendi hayatında tatbik etmiştir.
- Devlet memuriyetinde iken her memurun görevini layıkıyla yapması lazım geldiğini, çok çalışmak ve yapılan işe gerçekten bağlanmak gerektiğini öğretmiştir.
- Eski felsefeleri, ince nükteleri, ahlaki kuralları cahil kişilerin de anlayacakları şekilde basitleştirdi.
- Konfüçyüsçülere göre İmparatorluktaki her vatandaş Cennetin Oğlu’nun (imparatorun) tebaasıdır ve saygıda kusur etmemek herkesin vazifesidir.
- Riyakarlık en kızdığı şeylerin başında gelir.
- Hükümdara muhalefet etmek gerekiyorsa dolambaçlı yollar kullanmayın, yüzüne karşı tenkidinizi yapın, der.
- Konfüçyüs düşüncesi, başlangıçta ana ideolojik akım haline gelmemiştir. MÖ 2. yüzyıla girildiğinde Çin, merkezi yönetime sahip, güçlü ve birleşik bir ülke idi. Konfüçyüs’ün kuramının, feodal toplumun istikrarı için çok yararlı olduğunun farkına varan hükümdarlar, onu devlet ideolojisi konumuna getirmiştir.
- Çin klasiklerinden dokuzu Konfüçyüs’ün adına bağlıdır. Beşine King, gerisine Şu King diye tanınanlar Çin’in eski mukaddes edebiyatını toplar. Şu’lar Konfüçyüs ile çağdaşları arasındaki konuşmalardan bahseder. En popüler kitabı Vecizeler’dir. Bu kitaplar Çin’in hayatı üzerinde çok derin etkiler bırakmıştır. Devlet memuriyeti sınavına girenler bu eserlerden sorumlu tutulmuşlardır (2).
- Konfüçyüs’ün eserleri, İmparatorluk Dönemi’nin sonuna kadar Çin eğitim sisteminin temelini oluşturduğu gibi komşu ülkelerde de etkisi egemen olmuş, göçlerle Asya dışında da tanınmıştır.
- Konfüçyüs’ün söylediği birçok söz, bugün Çinlilerin sık sık kullandıkları atasözü ve deyim haline gelmiştir.
Yararlanılan Kaynaklar
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, Ömer Rıza Doğrul, İnkılap Kitabevi, 1958. Sayfa 144.
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, sayfa 141, 142.
Leave A Reply