– Devlet yapısı merkeziyetçi idi.
– Eski Mısır teokratik bir devlet, ayrıca ilk totaliter rejimdi. Dördüncü Sülale (MÖ 2613-2494) firavunları kendilerini Güneş Tanrısı Ra’nın oğlu olarak nitelendirmeye başlamışlardı. Eski Krallık Döneminin son üç firavunu zamanında ise Ölüm Tanrısı Osiris öne çıkmıştı. II. Ramses ve III. Amenhotep yaşarken kendilerini tanrı ilan etmişlerdi. Diğer firavunlar ise yaşarken Tanrı ile insan arasında bir konumdayken ölünce Osiris veya Ra ile bütünleşir ve tanrılaşırlardı.
![]() |
Sakkara’da II. Ramses heykeli |
-Yazılı kanun ve kurallar yoktu.
– Asiller, profesyonel askerler, özgür köylüler, köleler, esnaf ve zanaatkarlar, yöneticiler, rahipler sınıfları vardı. Tarihteki ilk hiyearşidir.
– Eski Mısırda kesin bir sınıf sistemi yoktu, sınıf değiştirebilmek mümkündü.
– MÖ 8. yüzyılda Yunanlıları kiralık asker olarak kullanmışlar.
– Katiplik, memurluk gözde mesleklerdi. Askerlik salık verilmezdi.
– Asiller, yüksek dereceli yöneticiler, rahipler halktan uzak yaşarlardı. Üst tabaka asillerden, rahiplerden ve devlet memurlarından meydana geliyordu. Bu sınıftakiler vezir veya Yüce Nâzır olabiliyorlardı.
– Yüce Nâzır, firavun’un bütün din dışı görevlerini yürütürdü.
– Yüce Nâzır’ dan sonra ikinci vezir gelirdi, görevi mali işlerdi.
– Rahiplerin başlıca görevleri resmi törenleri düzenlemek, kehanette bulunmak, tanrılara adak sunmak dinsel törenlerde çalgı çalıp, şarkı söylemek, dans etmekti.
– Tapınaklarda kutsal odalıklar ve fahişeler de bulunurdu.
– Mısırlılar dindar kişilerdi.
-Güneş kültünün merkezi Kahire’nin 20 km doğusundaki Heliopolis idi. Çağımızda Kahire’nin, Devlet Başkanlığı Konağı ve sefaretlerin bulunduğu, sosyetenin ikamet ettiği şık banliyösüdür.
![]() |
Kahire’de gece. Fotoğraf Gülüm Ilgaz |
– İlk başkent Kahire’nin 50 km güneyindeki Memfis idi.
– En büyük başkentleri ise Luksor bölgesinde, Nil’in batı kıyısındaki Teb ( Luksor ) idi.
– Dünyanın en büyük beşinci kenti olan Kahire, 19 milyon nüfusu ile Afrika’nın en eski ve en büyük şehridir. Güney Kahire’de Romalıların kurduğu kent olan Babilon bugün Kıpti mahallesinin bulunduğu yerdedir. Araplar, Kahire’ye ‘’ Dünyanın Anası ‘’ derler.
![]() |
Berlin Mısır Eserleri Müzesi |
– El Ezher Üniversitesi, adını Hz. Muhammed’in kızı Fatımetüzzehra’ dan alıyor adını. 380 sütunlu bina 974’te yapılmış bir Memluk eseridir. Mimarı, Yakub İbn Kilis önceleri Yahudi imiş. Buraya ‘’ İslamın Feneri’’ deniyor. Osmanlı’da El Ezher Şeyhi, dini güç açısından, Şeyhülislamdan sonra ikinci geliyor. El Ezher, Osmanlının Mısır ve Ortadoğudaki en güçlü kalesi olmuş. Nasır, üniversiteye ilahiyat dışında tıp, veterinerlik, ziraat gibi başka bölümler de eklemiş. Ramazan ayının tespiti ve ilanı buradan yapılıyor. Türkiye ile bir gün fark oluyor. Türkiye’de El Ezher’in denkliği 1984 yılında Özal devrinde tanınmış. İlkokulları da var. Fakir aileler bu okulları tercih ediyor, çünkü çocuklarının sağlık, yemek, yatakhane sorunlarını bu okullar ile çözüyorlar. Kızlar ayrı bölümde okuyorlar, okul kıyafetleri beyaz örtü ve siyah galabiya. Evlendirme memuru olan kadıların hepsi El Ezher mezunu.
– Günümüzde Şeriat, medeni yasa içinde var. Ceza yasaları ise laik. Evlilik, Şeriat yasalarına göre kadı denilen noterde yapılıyor, erkek başlık ödüyor, kuma almak serbest, dine karşı suç işleyenden boşanılıyor. Psikiyatrist Doktor Neval el-Saddavi, 2004 yılında, Hacer ül-Esved taşını öpmek paganist izler taşıyor, dediği için Şerİat mahkemesi tarafından din dışı ilan edilmiş, kocasına eşinden boşanması için baskı yapılmıştı. Neval el-Saddavi Kamu Sağlığı Genel Direktörlüğü görevinden kız çocuklarının sünnetine karşı çıktığı için alınmıştı. Kız çocukların sünnet edilmesi Mısır’da 2002 yılında yasaklandı. Neval el-Saddavi 1993 yılında aşırı dincilerin ölüm listesine alınmış, bir süre için ABD’ye sürgüne gitmişti. Boşanmadılar, Mısır’a geri döndüler.
![]() |
Dr. Neval el-Saddavi, 2009 yılında İstanbul’a TÜYAP Kitap Fuarı için gelmişti. Bu fotoğraf o zaman Hürriyet Gazetesi’nde yayımlanmıştı. |
Comment
çok enterasan bilgiler ögreniyorum sagolun…