Halk Dini ve Senkretizm 3 Peru ve Bolivya’dan Senkretizm Örnekleri

Evin içindeki aile tapınağında ataların kafataslarının önünde mum yakılmış, çiçekler konmuş; bugüne kadar gelmiş büyük olasılıkla başlangıçta bereket tanrısı olan ama zaman içinde iyi talih tanrısına, aileleri gözeten bir ruha dönüşen Ekako adındaki koruyucu ruh, minik erkek bibloları şeklinde kafataslarının yanına asılmış; hane halkının geçim kaynağı olan Hint domuzları (guinea pig) kurutulmuş ve asılmış.
Atalar, koruyucu ruhlar olarak görülüyorlar; aileyi koruduklarına ve refahı sağladıklarına inanılıyor.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Ollantaytambo, Peru, 2002.

Sömürgeciler, istila ettikleri ülkelere kendi dinlerini de götürürler. Ama o toprakların, fatihler gelene kadar inandıkları şeyler, taptıkları tanrılar vardı. İspanyollar Bolivya’ya vardıklarında Hıristiyan inancı, yerel inançlarla buluştu. Katoliklerin Bakire Meryem’i Toprak Tanrıçası Pachamama ile; Aziz James ya da Santiago, Yağmur Tanrısı Illapa ya da Aymara dilinde Thunupa ile zihinlerde eşleştirildi. Aynı şekilde Hıristiyan festivalleri ile yerel pagan kutlamalar örtüştü. Yağmur dualarının yapıldığı Güney-gündönümü Noel ile, don ve kuraklığı önlemek için kutlanan İnti Raymi bayramı bir Katolik yortusu ile birleştirildi. Eski dindarlığın izleri hala görülüyor. Eskiyi çağrıştıran törenler And ülkelerine gelenlerin dikkatini çekmektedir. Kopal (reçine) tütsüleri ve toprağa serpilen içki sunusu (mısır birası ya da limonata) ile dağ geçitleri ve zirvelerdeki, her geçenin bir tane daha eklediği taş yığınları (artık üzerine bir de haç konuyor). Bir zamanlar kiliselerde dua etmelerine izin verilmeyen yerli halk artık inancını kendi bildiği gibi yaşayabiliyor. Our Lady Morena del Lago Kilisesi’ni gezerken müzik aletlerini çalarak ve yüksek sesle İncil okuyarak içeri giren bir grupla karşılaştık.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Copacabana, Bolivya, 2002.