Antalya’nın yoğun olarak Akseki ve İbradı ilçeleri ile köylerinde uygulanmış yöreye özgün mimari yapısı Düğmeli Evler diye anılır. İbradı ilçesinin Ormana köyünde (Erymna Antik Kenti) bu özgün mimari yapıları gezdik. Ahşap iskeletin dış tarafına iri, iç tarafına küçük taşlar dolduruluyor. Bu özgün yığma yapılarda taşıyıcı olan ahşap iskelet. Taşların kaymasını önlemek için aralarına dikine ahşap hatıllar konuyor. Çok katlı yapılarda hatıllar birbirine geçiriliyor. Bu hatılların uçları dışarıda kaldığından düğme gibi duruyor. Hatıllara piştuvan da deniyor. Harç, çimento, çivi kullanılmadan yapılan binalar en çok dört katlı oluyor. Binaların üst katları araları sıva ile doldurulmuş ahşap yapılı oluyor. Küçük pencereler ahşap kafeslerle kapatılırken, evlerin alt katı ahır olarak kullanılıyor. Yapılarda Toros sediri, katran ağacı ve andız ağacı kullanılıyor.
Güzel ev ve konakları ile ünlü İbradı, 1889 yılında meydana gelen büyük yangında evlerinin hemen tümünü yitiriyor. O tarihten sonra, düğmeli mimariyle yapılmış evler koruma altına alınmış. Bölgede imar faaliyetine sınır konmuş. Yıkılmış da olsa, binanın yerine ancak düğmeli mimari ile yenisi yapılabiliyor. Günümüzde bölgede 300 düğmeli yapı var.
Fotoğraflar: Füsun Kavrakoğlu, Ekim 2021.
Sedir ağacından yapılan tavanlar, dolaplar ve kapılar daima çok özenli. Sedir ağacı boya kabul etmediğinden ahşabı ham olarak görebiliyoruz.
Odalardaki dolapların bir bölümü gusülhane. Dolap içleri, tığ işleri ile süslenmiş örtülerle kaplanmış.
Leave A Reply