MÖ 20 binde Japon adalarını bir ırk istila etti.
MÖ 11 bine kadar Japonya’nın Paleolitik dönemde olduğu düşünülüyor.
MÖ 400’de Kore’den gelenler pirinç tarımını getirdiler.
MS 4. yüzyılda Kore’den gelen ama Koreli olmayan Orta Asyalı göçebelerin gelişi yaşandı.
Japonların bu üç ırkın karışımı olduğu söylenir. Kuzeyden gelen ırkla güneyden gelen ırkın DNA’sının da aynı olduğu tespit edilmiştir (1).
6000 ada vardır. %70’i dağlıktır.
Miyajima, Tanrı adasıdır ve kutsaldır. Orada doğum ve ölüm olmaz. Çünkü doğum kanlı, ölüm kirlidir.
**
Japonlar için eşyalar eski görünmeli, aşırı özenli olmamalıdır; çok pahalı olmaları gerekmez, ancak kaliteleri iyi olmalıdır (2).
Japon dekorasyon akımları, yaşam alanlarını sadeleştirirken doğanın ve iç huzurunun vurgulanmasına odaklanır. Onların tarzı, yaşamın anlamını sadeleştirerek bulmayı amaçlar (3).
Japonlar alacakaranlık saatlerinden korku duyarlar. Kuşların ölüler dünyasından gelen haberciler olduğu inancı yaygındır (4).
Ölümsüzlük iksirini dağın zirvesinde yaktıklarından bu yana insanlar o dağa ölümsüz anlamına gelen Fuji adını verirler. İksirin dumanı şimdi bile tütmektedir (5).
**
Japonya’da bahşiş vermek son derece kaba ve ayıplanan bir davranış. Bu, çalışanın zaten mükemmel düzeyde yapması gereken işini belli bir meblağa indirgemek ya da maddiyatla ölçmek olarak görülüyor. Onun yerine saygı göstermek, takdir etmek, Japon selamıyla karşılık vermek çok daha makbul.
Japonya’da para elden alınmıyor. Kasanın önündeki küçük tepsiye parayı koyduktan sonra üstünü de yine tepsiden alıyorsunuz. Restoranlarda hesabı garsona asla ödemiyorsunuz, hesap kasada ödeniyor.
Müşteriye saygı o kadar önemli ki aldığınız hiçbir malı tek elle teslim etmiyorlar. Mağazada ya da restoranda her şey her zaman iki elle servis ediliyor ve iki elle teslim almanız güzel bir jest oluyor.
Çöp kutuları yaygın olmadığı için çöpünüzü uygun bidonları bulana kadar taşımanız bekleniyor. Çöp konusunda ve genel olarak hijyende titizlik önemli bir konu (6).
Japonya, tertemiz ve konforlu tuvaletleri ile ünlü. Sıcak su ile yıkanılabilen klozetler Japon icadı. Klozetlerin ayrıca kapağı da ısınabiliyor. Otomatik pek çok fonksiyonu olan klozetler bir omotenashi, Japon misafirperverliği örneği (7).
Yaz aylarında aşırı sıcak ve nemli olan Tokyo’da bekçilerin ya da güvenlik görevlilerinin yaz aylarında giydiği şişme montların içinde soğuk hava üfleyen klima sistemi var.
Yaz kış şemsiye çok kullanılıyor. Şemsiyeler için bina girişlerinde ufak park yerleri ve kilitler var (8).
**
Japonlar, hediye paketlemeye de çok önem verirler. Muromachi Döneminde (1392-1573), üst sınıf Samuray ailelerinde başlayan ve gelenek haline gelen origata, el yapımı kağıttan, makas ve yapışkan kullanmadan yapılan hediye paketleme işi günümüzde de sürüyor (9).
Yararlanılan Kaynaklar
(1) Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı, Hülya Akal seminer notları.
(2) Japon Edebiyatının Zevki, Donald Keene, Vakıfbank Yayınları, 2023. Sayfa 17.
(3) Evimizde Japon Felsefesi, Ebru Kılıç, Oksijen, 27 Ekim-2 Kasım 2023.
(4) Japon Edebiyatının Zevki, sayfa 68.
(5) A.g.e., sayfa 82.
(6) Uzak Doğu’dan Mektuplar, Elçin Poyrazlar, Oksijen, 9-15 Ağustos 2024.
(7) Japanese Design Today 100, The Japan Foundation, 2023.
(8) Uzak Doğu’dan Mektuplar, Elçin Poyrazlar, Oksijen, 9-15 Ağustos 2024.
(9) Japanese Design Today 100, The Japan Foundation, 2023.
Leave A Reply