
Çin kaynakları da koç, koyun, at ve insan heykellerini MÖ 1000-MS 1000 yılları arasına tarihlendirerek bu eserlerin eski Türklere ait olduğunu belirtir.
Tuva, Hakasya, Batı Sibirya, Türk Cumhuriyetleri, Ukrayna, Moldova, Romanya ve Makedonya’da çok sayıda koç koyun ve balbal olarak bilinen mezar taşları görülmüştür.
Türkiye’de en eski tarihli balballar Hakkari ve Mardin’de, en yenileri ise Tunceli ile Erzincan’dadır. Hakkari balbalları MÖ 15. yüzyıla, Mardin Kızıltepe Girbelli höyüğünde bulunan balballar ise MÖ 9. yüzyıla tarihlendirilmiştir. Tunceli ilimiz, Anadolu’daki örneklerin %46’sını bünyesinde toplar. Tunceli Pertek’te ise ölüm tarihleri 1960, 1966, 1968 ve 1969 olan insanların mezarlarının üzerinde balballar vardır. Ovacık ve Pertek’te farklı tarihli yeni balballar da tespit etmiştir. Erzincan Refahiye ilçesi Eskikonak Köyü ile Kırıktaş Köyü’nde de çok sayıda balbal tespit edilmiştir. Çanakkale‘nin Bayramiç ilçesinin Koşuburnu Köyü’nün eski mezarlığı Düzeğrek, Türkiye’nin en batısındaki balbalı barındırır. Yapım tarihi 1931’dir.
Fotoğraflar: Füsun Kavrakoğlu, Tunceli Ovacık ilçesi Kozluca köyü, 2019.
Leave A Reply