Peç Manastırı, Patriklik rezidansı. Patrikler ve başpiskoposlar manastır kompleksindeki en büyük kilise olan Aziz Havariler Kilisesi’ndeki mermer tahtta taç giyerler. Patrik Irinej, 2010 yılında taç giymiştir.
1967’den itibaren aralıksız Savunma Bakanlığı yapan General Nikola Lyubiçiç, 1981’de ordunun Kosova’ya müdahalesinde düğmeye basan adam olmuş, Sırp milliyetçilerinin takdirini kazanmış, 1982 yılında ordudan ayrılıp Sırbistan cumhurbaşkanlığına getirilmişti. Her daim sertlik yanlısı olduğu bilinen Lyubiçiç’in ilk önemli sivil icraatı, Kosova’daki Peç Manastırı’nı ziyaret etmek olmuştu. Peç, Ortaçağ’da Sırp Ortodoks Patriklik merkezi olduğu için, simgesel öneme sahipti. 1981’de yangın tehlikesi atlatan manastırın “Arnavut asilerce” kundaklandığı söylentisi, Ortodoks Sırplarda büyük infial yaratmıştı. Lyubiçiç, Peç ziyaretinde, Sırp Ortodoks Kilisesine her zaman sahip çıkacaklarını ve sübvansiyonla destekleyeceklerini açıklamıştı.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2018.
- Slobodan Miloseviç (1941-2006), 1986 yılında Sırbistan Komünist Partisi Başkanı Nisan 1987’de Kosova’da Sırplara hitaben, bölgeyi Arnavut çoğunluktan korumaya ilişkin yaptığı konuşma Miloseviç’in ününü/kötü ününü artırdı.
- 1987’de Kosova, Makedonya ve Karadağ resmen iflas ilan etmişler, üç büyüklerin, yani Sırbistan, Slovenya ve Hırvatistan’ın iktisadi-siyasi belirleyiciliği daha da pekişmişti. Slovenya ve Hırvatistan, fakir cumhuriyetlerin yükünü taşımak istemiyorlardı.
- 1987’de Sırbistan yönetimi Kosova’da Arnavutlara yönelik aktif bir tecrit ve boykot politikası uygulamaya başladı. Sırplara ait gayrimenkullerin Arnavutlara satışına kısıtlama getirildi; kimi işletmelerde yalnızca Sırplar istihdam edildi; Sırp ağırlıklı köylerden Arnavut aileler çeşitli bahanelerle sürüldü.
- 1966-1973 dönemindeki Anayasa tartışmalarında Kosova’nın daha fazla özerk olmasını savunan ve özerkliğin kazanılmasında büyük payı olan, Partizan General Fadıl Hoca 1980’lerin sonuna doğru Sırp-Arnavut çatışmasında Sırpların hedefi haline geldi.
- Miloseviç, 1989’da Sırbistan Devlet Başkanı Ortaçağ Sırp Devleti’nin coğrafi merkezi Kosova olduğundan tarihsel olarak Sırbistan’a dahil sayılan Kosova ve Voyvodina’ya 1974 Anayasası ile tanınmış bulunan özerk bölge statüsü, Arnavutları bölgeden ayrılmaya ikna etmek için iptal edildi, Arnavutça bir kez daha yasaklandı, kültür kurumları kapatıldı, doktorlar ve öğretmenler işten atıldı. Kosova’da çalışan Arnavutların oranı %10’un altına düştü.
- Miloseviç Yugoslavya’sında Kosova’ya Sırbistan’ın ideolojik ve siyasi baskısı kalıcılaştı. Miloseviç 1990’da Yugoslav birliklerini bölgeye gönderdi ve Kosova hükümetini feshetti. Kosova’nın Sırpların tarihi kimliğinin bir parçası olduğu, ayrıca zengin maden yataklarından ötürü ekonomik olarak da Kosova’dan vaz geçemeyecekleri söyleniyor. İngiliz The Independent Gazetesi‘nden Ortadoğu ve Balkanlar uzmanı Robert Fisk‘e göre Kosova’nın altın, gümüş, kurşun, çinko ve kadmiyum madenlerinin toplam rezerv değeri 3 milyar Sterlini (1,3 katrilyon TL) buluyor.
Leave A Reply