Firavun II. Ramses dönemine (MÖ 1297-1230) ait Amarna yazılı kaynaklarında Luku adıyla bahsi geçen halk da Likyalılardır. Bu kaynaklarda Lukular’ın Kadeş Savaşı’nda (MÖ 1274) Hititlerin müttefiki oldukları yazılıdır.
MÖ 1285 dolaylarında, Likya paralı askerlerinin, Suriye’de Kaniş’te savaştıkları kayıtlara geçmiştir. Bir Hitit anıtı ise, MÖ 1230 civarında, Likya’ya karşı yapılan bir seferi anlatır. Mısır kayıtlarına göre, Likya donanmaları, Kıbrıs Krallığı’na tehdit oluşturmuştur. Hitit ve Mısır kaynakları bize MÖ 1200’lü yıllardan beri Likyalıların Güneybatı Anadolu’da yaşadığını gösteriyor ama MÖ 1200-700 yılları arasına ait bize ulaşan arkeolojik bir bulgu da yok.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Pinara, 2019.
- Homeros, MÖ 1200-1100 yıllarında Likyalıların, Sarpedon adındaki kralları komutasında Troya’da Yunanların yanında savaştıklarını yazıyor. Bazı kaynaklar ise Likyalıların Troyalılara yardıma gittiklerini belirtiyor.
- Özetle, Likyalıların Ege göçleri öncesinde de bu topraklarda var olduğu MÖ 14. yüzyıl kaynaklarından anlaşılmaktadır.
- Likyalıların MÖ 7. yüzyılın ilk yarısında bir krallık kurdukları da biliniyor.
MÖ 6. yüzyılın ortalarında Likya Pers egemenliği altına girmiştir. Persler, Likya’nın iç ilişkilerine müdahale etmemiş, sadece vergi toplamışlardır. Persler, Atina’ya saldırdığında, Likyalılar, onların deniz kuvvetleri ihtiyacını gidermişlerdir. Ancak Atina, Persleri denizde yenmiş, Küçük Asya’nın kıyı bölgelerini ele geçirmeye başlamıştır. Likyalılar MÖ 5. yüzyılda Persler’e karşı oluşturulan Delos Birliği’ne zorla katılmışlardır. Attika-Delos Deniz Birliği, MÖ 478-404 arasında Atina başkanlığında kurulmuş 150 – 173 sayıda kent devletinin katıldığı askeri – politik bir birliktir. Sparta ile Atina arasında geçen Peloponez Savaşları MÖ 404 yılında sona erince Likya yine bağımsızlığa kavuşmuş, ancak kısa bir süre sonra Persler tekrar bölgeye hakim olmuştur. Perslere karşı ayaklanmaya katılan Likya, kısa bir süre Perslerin müttefiki Karya tarafından yönetilmiştir.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Pinara, 2019.
- MÖ 334 yılında Büyük İskender bölgeyi Perslerden temizlemiş, Büyük İskender’in ölümünden sonra Likya, MÖ 309’dan itibaren Mısır’da konuşlanmış olan Ptolemaios Hanedanı’nın yüz yıl hakimiyeti altında kalmış, MÖ 197’de Selevkos İmparatorluğu bölgenin genel yöneticisi olmuştur.
Leave A Reply