Tunç kemer, Patnos, MÖ 8.-6. yüzyıl.
Urartu toplumunda, farklı ekonomik güce sahip her kesimden insan, elbise ve mantonun üzerine kemer takmıştır. Tunç ve nadir olarak da gümüşten üretilen kemerlerin üzerleri dekorludur.
Simgesel koruyucu olduğuna inanılan ve aynı zamanda tanrılara sunulan adaklar arasında bulunan kemerler, ölü hediyesi olarak mezarlara da konmuştur. Bazı mezarlarda katlanmış halde bulunan kemerler, büyük olasılıkla tekrar kullanımını önlemek amacıyla bu şekilde mezarlara bırakılmıştır. Urartularda kemerin, yüksek sınıflarca rütbe simgesi olarak da kullanıldığı düşünülmektedir. Dar ve kısa olan kemerlerin daha çok kadınlar tarafından, uzun ve kalın olanların ise erkekler tarafından kullanıldığı düşünülmektedir. Ele geçen çok sayıda kemer, Urartu toplumunda kemer takma modası olduğunu göstermektedir.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, 2018.
- Üzerlerine çeşitli sahne ve desenlerin ince bir işçilikle işlendiği kemerler Urartu mezarlarında bulunan en muhteşem hediyeler arasındadır.
- Kemerlere işlenen sahnelerin konularının kemeri takan kişinin sosyal statüsünü yansıttığı düşünülmüştür. Sık rastlanan desenler av ve ziyafet sahneleri, askeri ve dini konular, hayvanlar ya da nokta ve spirallerden oluşanlardır. Ziyafet sahneli kemerlerde hayvanların soldan sağa, savaş sahnelerinde ise sağdan sola koştuğu uzmanların dikkatini çekmiştir.
- Bazı kemerlerin boyunun uzun olması, omuz kemeri olduğunu düşündürmüşse de betimlemelerde bu fikri doğrulayan bir görüntüye rastlanmamıştır. Bir başka ihtimal de uzun kemerlerin bele bir buçuk sarmal dolanmasıdır.
Doğu Anadolu’da yapılan kazılarda ele geçen ziyafet sahneli bronz kemer, MÖ 8.-7. yüzyıla tarihleniyor. Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Erimtan Müzesi, 2018.
Urartular, Kars bölgesinde Çıldır Gölü’ne kadar ilerlemişlerdir. Sarıkamış’ın Micingirt Köyü’nde yapılan kazılarda iki bronz kılıç ile bir bronz savaş kemeri bulunmuştur.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Kars Müzesi, 2018.
Leave A Reply