TEODORA
- Ünlü general Belisarius’un yazmanı ve danışmanı, 562-3’te Konstantinopolis Valisi olan Prokopius (500-565), 550 yılında yazdığı tespit edilen, geçen zaman içinde yazdıklarında gerçeklik payının büyük olduğu ortaya çıkan Bizans’ın Gizli Tarihi adlı yapıtında Belisarius ve eşi, İmparator Justinyen ve eşi İmparatoriçe Teodora (ö. 548) ile ilgili ilginç, zaman zaman inanması zor bilgiler veriyor. Eserini, casuslardan korktuğu için, Teodora öldükten sonra yazmaya başladığı düşünülüyor. Belisarius, Justinyen ve Prokopius üçü de 565 yılında ölüyorlar.
- Bu eserde Teodora fahişe, büyücü ve karanlık bir kadın olarak karşımıza çıkıyor.
- Tarihçilerin çoğu Teodora’yı ilginç, çekici, son derece zeki bir kadın olarak tanımlıyorlar. Prokopius bile Teodora’nın güzelliğini anlatıyor.
- Gençliğinde sahneye çıktığı, keskin nükteleri ile ün kazandığı, çok aşığı olduğu, sefih bir yaşam sürdüğü, hatta bir genelevde çalıştığı, gözü kara ve girişken olduğu, paraya ve şöhrete düşkünlüğü, zorbalığa yatkın olduğu, bir ara Mısır ve Suriye’ye gittiği, inançlı bir kadın olarak geri döndüğü, dönüşünde Justinyen ile karşılaştığı, Ana İmparatoriçe ölmeden Justinyen ile evlenemediği biliniyor. Roma kanunlarına göre senato üyelerinin ve diğer devlet ileri gelenlerinin hizmetkarlar, aktrisler ve fahişelerle evlenmeleri yasaktı. Justinyen’in amcası İmparator Justinus’a eski yasayı yürürlükten kaldırttığı; Aya Sofya’da nikah töreni yaptığı ve Teodora ile birlikte taç giydiği biliniyor.
- Tanıştıklarında Teodora 25, Justinyen 40 yaşındaydı. Evlendiklerinde Teodora otuz yaşındaydı. 21 sene Justinyen ile beraber devleti idare etmişti.
- 532’deki Nika Ayaklanması’nda Justinyen tahtı bırakıp kaçmayı düşünürken Teodora’nın kaçmayı reddettiği, onu kalmaya ve isyanı bastırmaya ikna ettiği; kocasına tüm isteklerini yaptırtabildiği, hatta Justinyen onun onayını almadan bir kimseye bir iş havale ettiyse o kişinin işlerinin bir şekilde ters gittiği, hatta Justinyen’in emirlerini bozarak kendi emirlerini uygulattığı biliniyor. Arzusunu yerine getiremediği bir durum olursa sonra intikamını aldığı rivayet edilir.
- Belisarius, karısının meşru olmayan hallerini bildiği halde Teodora bunları affettirmişti.
- Teodora, yemeklerden sonra uyur, tazelik ve güzelliğini korumak için sık sık banyo yapar, saatlerce dinlenirdi.
- Herkesin Justinyen’in huzuruna kolayca çıkabildiği, serbestçe konuşabildiği ama, İmparatoriçe’nin huzuruna çıkabilmek için yüksek yöneticilerin bile epey zaman ve çaba harcadığı; onun izni olmadan, huzurdayken bir yorumda ya da istekte bulunmanın kural dışı olduğu da kesin. Casuslar ordusunun evlerde, pazar yerinde ne söylenmiş ve ne yapılmışsa Teodora’ya haber verdiği; devlette ve kilisede görev alacakları onun belirlediği; önemli evlilikleri onun ayarladığı biliniyor.
- Konstantinopolis Patriği Antonios yargılandığı sırada Teodora’nın dairesine sığınmış; on iki sene burada yaşamış; imparatoriçe ölünce durum ortaya çıkmış; bu süre boyunca Teodora’nın maiyetindekilerden hiçbir bilgi sızmamış, hatta durumdan Justinyen’in bile haberi olmamıştı.
- Teodora 548 yılında öldüğünde Justinyen’in çok ağladığını ve tekrar evlenmediğini de belirtelim.

İmparatoriçe Teodora’nın çekici bir yüzü ve güzel bir vücudu olduğu, boyunun kısa, yüzünün solgun, bakışlarının ise her zaman öfkeli ve sert olduğu kayıtlara geçmiş.
Ravenna’da San Vitale Kilisesi’ndeki mozaik tablosundan detay. Yapım yılının 547 olduğu tahmin ediliyor.
Fotoğraf:Byzantine&Medieval Art.
Aya Sofya, Belisarius, Bizans İmparatorluğu, Bizans’ın Gizli Tarihi, İmparator Justinus, İmparatoriçe Teodora, İmparatoriçeler, Jüstinyen, Konstantinopolis, Konstantinopolis Patriği Antonios, Nika Ayaklanması, Prokopius, San Vitale Bazilikası
Leave A Reply