- İtalya’da, faşizmin icat olduğu topraklarda, 1920’lerin başında Mussolini basın yayın organlarını denetimine aldı; beğenmediği, istemediği gazetecileri, yazarları işten attırdı, sürgüne gönderdi, hapse attırdı. Taraftarları bir arada tutmak ve muhalifleri ezmek için muhbirlik teşvik edildi. Çeteler kuruldu. Terör ülkeyi teslim aldı.
- Mussolini, 1920’lerin başındaki çok partili sistemi yok etti. Faşist partiye ve Mussolini’ ye muhalefet açık biçimde yasadışı ilan edildi. Şiddet zamanla arttı. Çaresiz bir sessizlik ve teslimiyet ülkeyi 20 yıl boyunca ele geçirdi. İşte faşizm, her şeyden önce bu ortamdır. İtalya bu ortamdan bir dünya savaşı ile kurtulabilmiştir.
- Mussolini’ den aldığı ilhamla Hitler bu yöntemleri daha sistemli ve vahşi bir şekilde devreye soktu.
ABD’li fotoğraf sanatçısı Lee Miller (1907-1977), 1945 yılında Münih’te, Hitler’in dairesinde, Hitler’in küvetinde David Scherman’a poz vermiştir. Küvetin önünde yerde, daha önce ziyaret ettiği ve çok etkisinde kaldığı Dachau Toplama Kampının çamuruna batmış botları görülmektedir. Bu iki sanatçı, Münih’te, Hitler’in ve metresi Eva Braun’un dairesinde kalmışlardı. Lee Miller, Eva Braun’un yatağında da fotoğraf çektirmişti.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Pera Müzesi, 2017.
- Uzun Bıçaklar Gecesi, Hitler’in başbakan olarak atanmasından bir buçuk yıl sonra, onu iktidara taşımakta çok önemli rol oynamış SA kıtalarının şeflerini bir gecede öldürtmesinin kod adıdır. Hitler, Cumhurbaşkanı Hindenburg’un sosyal devrim isteyen, sokaklarda sürekli taşkınlık yapan SA’ları bahane ederek Nazi partisine karşı orduyu harekete geçirmesinden korkmuştur. 29 Haziran 1934 gecesi, mevcudu iki milyona yaklaşan SA’ların şefi Ernst Röhm başta olmak üzere, 200 civarında SA yöneticisi ve sağcı Katolik siyasetçi çeşitli şehirlerde öldürülmüştür. Göring, Himmler ve Heydrich, bu katliamı meşrulaştırmak için, öldürülenlerin bir darbe hazırlığında olduğu savını ortaya atmışlardır.
- 2 Ağustos 1943’te Hindenburg aniden ölünce Hitler, kendini hem devlet başkanı, hem başbakan ilan etmiştir. Aynı zamanda Nazi partisi şefi ve ordunun da başkumandanıydı. 1934 yılı sonunda Almanya tek partili bir devlet olmuştu.
- Kristal Gecesi, 9/10 Kasım 1938’de Almanya’nın her yerinde ve yeni ilhak edilmiş Avusturya ve Südetler’de Nazi partisi ve SA’ların Yahudilere karşı düzenledikleri pogromlara sonradan verilen addır. Birçok dükkan, işyeri, sinagog tahrip edilmiş, gece sokaklar cam kırıklarından kristal gibi parlamıştır. 100 civarında Yahudi’nin öldürüldüğü geceden mağdurlar sorumlu tutulduğu için Yahudi cemaati bir milyar mark ceza ödemeye mahkum edilmiş, ayrıca mağdurların sigortadan alacakları paralara da el konmuştur. Kristal Gecesi, Yahudi Soykırımı’na giden yolun başlangıcıdır.
- Hitler’in zehirlenmesini önlemek için 15 genç kadından oluşan bir Zehir Tugayı kurulmuştu. Kadınların yemeği tatmasının üzerinden bir saat geçtikten sonra ölen olmamışsa yemeğin Hitler için uygun olduğuna karar veriliyordu.
29 Haziran 1934, çok partili sistem, Dachau Toplama Kampı, David Scherman, diktatörlük, Ernst Röhm, Eva Braun, faşizm, Göring, Heydrich, Himmler, Hindenburg, Hitler, Hitler’in dairesi, İtalya, Kristal Gecesi, Lee Miller, Mussolini, Pera Müzesi, Uzun Bıçaklar Gecesi, Yahudi Soykırımı, Zehir Tugayı
Leave A Reply