Japon Bahçesi Bonsai İkebana
- Japon bahçesi 1500 yıllık bir geleneğin devamıdır. Amacı insana doğayı hatırlatmaktır.
- Bahçe sanatına ilişkin en eski kitap 13. yüzyılda yazılmıştır.
- Bugün bile kökeni 11. yüzyıla dayanan birkaç park ve bahçeye rastlanır, çünkü eski malikaneler Japonya’da Çin’e oranla daha iyi korunmuştur.
- Japon bahçeleri de Çin bahçeleri gibi, Budizm’in ruhundan etkilenmiştir.
- Kyoto, Japon bahçelerinin mükemmelliğe eriştiği kent olarak kabul edilir.
Korunan park bölümlerinin en eskilerinden biri, Heian döneminden, Fujiwara Yorimiçi için 1052’de yapılmış olan Kyoto’nun banliyösü Uji’deki Biodo-in Tapınağı’nın içinde bulunduğu parktır. Burası, Birleşmiş Milletler Dünya Kültür Mirası listesindedir.
- Sadeliğin değeri ve inceliği Zen Budizm ile öğrenildi. Çin’de Zen tarikatını öğrenen Japon keşişler kendilerini bahçe sanatına verdiler.
- 14. yüzyılda Kyoto’da resmin, çiçek düzenleme sanatının, Noh tiyatro gösterilerinin gelişimi bahçelerin daha da rağbet görmesine yol açtı. Bu dönemde, dışarıdan görülmek üzere yapılan bahçeler, artık evin içinden de görülecek şekilde tasarlanmaya başladı.
- Yosun bahçeleri ortaya çıkmaya, bahçede yosun kullanımı artmaya başladı.
Kyoto’daki Altın Köşk, üçüncü Ashikaga Şogun’u Yoşimitsu (1358-1408) tarafından emeklilik villası olarak inşa ettirilmiştir. Bu Şogun 37 yaşında Zen rahibi olmuş, buranın ölümünden sonra tapınak olmasını vasiyet etmiştir. Köşk 1950 yılında kundaklanmış, 1397’de yapılan orjinalinin aynısı 1955’te yeniden yapılmıştır. Binanın üzeri altın yaprakları ile kaplıdır, tepedeki tavus kuşu bronzdur. Bahçesi, Muromaçi dönemi bahçe stilindedir.
Kyoto’daki Gümüş Köşk, Şogun Yoşimosa için tefekkür etkinlikleri, sanatsal uğraşları ve kuttöresel çay törenleri için yapılmıştı.
- Böylesine bir bahçecilik etkinliği, Japonya’da her biri çok büyük birer sanatçı olan peyzaj mimarlarını ortaya çıkarmıştır. 1480 yılının en ünlü peyzaj mimarı aynı zamanda büyük bir ressam da olan Soami’dir.
Kyoto’da güzel kaya bahçeleri ya da kuru manzara bahçeleri de vardır. Bunlardan biri Kuzey Kyoto’daki Daitokuji Tapınağı içindeki bir düzine tapınaktan biri olan Daisenin’i çevreleyen kaya bahçeleri, bu tür bahçelerin en güzellerindendir. Dikey yerleştirilen taşlar dağları ve adaları, beyaz çakıl suyu temsil eder.
japan-guide.com
Aynı tapınak kompleksinde yer alan Ryogenin manastırdaki en eski yapı. İlk yapımı 1502. Binanın etrafını beş kuru manzara bahçesi çevirmekte. Bunların en büyüğü, fotoğrafta görülen bahçede, tırmıklanmış beyaz çakıl evreni, kayalar turnayı, yosun alanlar kaplumbağayı temsil etmektedir. Bu iki hayvan, sağlık ve uzun yaşamın temsilcisi olduklarından Japon bahçelerinde sıkça betimlenirler.
japan-guide.com
- Höyükler dağları, gölcükler suları, bodur ağaçlarla, kaya yosunları canlı doğayı simgeler. Bir gezinti yolu olur. Manzara seyretme tepecikleri yapılır. Fener ışığı ile gece bahçe daha büyük durur.
- Kuru manzara bahçesinin genelde önce resmi yapılır, sonra uygulanır. Boyutları küçüktür. Kaya yosunları yeşil doğayı temsil eder. Kum/çakıl dalgalar çiziyorsa denizdir, paraleller çiziyorsa ırmak olur.
- 16. yüzyılın sonunda, Momoyama döneminde çini mürekkebi tekniğini benimsemiş peyzaj ressamlarının etkisi bahçelerde hissedilir. Bu etki ile bitki olarak, çiçekli ağaçlar yerine yeşil ve kalıcı yapraklı ağaçlar tercih edildi. Beyaz çakıl kağıdı, kara taşlar mürekkebi simgeledi.
- Çay töreni yapılan odanın bir bahçe ile tamamlanması gerekli görülür. Bu bahçe “bir kedinin alnı kadar küçük” de olabilir.
- Momoyama döneminde bahçe aydınlatması için Kore’den taş lambalar getiriliyordu, daha sonra küçük bahçeler için özel olarak Japonya’da taş fenerler yontulmuştur.
- Edo dönemine kadar bahçe düzenlemesi ve yapılması genelde keşişlere ya da çay töreninin gizlerini bilenlere düşerken, Edo döneminde bu iş tamamen peyzaj mimarlarına devredildi. Bu dönemde ortaya çıkan bir başka şey de feodal beylerin (daimyoların) topraklarında ilk halk bahçelerini kurarak öncü olmalarıdır. Böylece bahçeler daha din dışı bir nitelik kazanmıştır.
- Pek çok güzel bahçe Şogunlar döneminde ve onlar için yapıldı. 1868 Restorasyonu ve feodal sistemin yıkılmasıyla en ünlü bahçelerin bir bölümü ya ihmalden, ya da özellikle yok edilerek, yerlerine askeri okul, okul, denizcilik okulu, cephanelik, üniversite yapıldı.
- 1873’te alınan kararla parkların yapılması özendirilmiş, bu konuda Tokyo bir örnek oluşturmuş, bu dönemde Batı’nın çimi Japon bahçesine girmiştir.
- Japonlar, bahçelerini yaşamlarının koşullarına uyarlayarak küçültmüşler, minyatür peyzajlar geliştirmişlerdir. Evlerdeki tokonoma köşesi için siyah lake tepsilerin içinde taş ve kumdan peyzajlara bonseki adı verilir.
- Bonsai– Ağacın evcilleştirilmesi sanatıdır. Küçük saksıda evcilleştirilmiş yaşlı ağaç. İnsanı geçmişe, geçmişi insana yaklaştırır. Zaman ölçeğini değiştirir. Babadan oğula miras kalırlar, yetişmesi onlarca yıl alır. Bu ağaçların sadece cüce kalması sağlanmaz, ayrıca bunlara o eski ağaçların biçimi ve saygın görünüşü de verilir.
- İkebana, okullarda okutulan, dinsel duygulardan kaynaklanan bir bilimdir. Mineraller alemiyle bitkiler aleminin bağdaştırılması, vazo ölçeğinde çiçek, yaprak, dal düzenlemesidir. Her düzenlemede cenneti, dünyayı, insanı simgeleyen 3 ayrı öğe vardır. Yapan kendini tanısın diye yapılır. 6. yüzyılda Budist rahipler tarafından tanrıya çiçek sunulması sırasında ortaya çıkmış, sanat olarak uygulaması 15. yüzyılda başlamış, okulu kurulmuştur. Tüm Japon hanımları bilir. Türleri ve okulları vardır. Çiçek sapları suyun içinde kesilir, daha sonra ateşte veya buharda hafifçe yakılarak uzun ömürlü olması sağlanır.
Shiftdeletenet’te yer alan “Ölmeden Önce Görülmesi Gereken 100 Yer” dizisinden çok beğenerek seçtiğim, neredeyse gerçek olamayacak kadar güzel yerlerin fotoğraflarından Japon bahçesine ait görüntüeri de paylaşmak istedim.
Oregon’da Japon Bahçesi.
Ashikaga çiçek bahçesi, Japonya.
Japon akçaağaçları, Teksas, ABD.
Kochia Tepesi, Japonya.
Çay tarlası, Japonya.
Fuji Dağı eteklerinde çay bahçeleri.
Leave A Reply