LİKYA BİRLİĞİ 1
Lycian League
- Likyalılarda birlik olma bilinci, daha MÖ 15. yüzyıl sonlarında Anadolu halklarının Hititlere karşı kurduğu Assuva Konfederasyonu’na girişle kendini gösterir.
- Kadeş Savaşı’nda Mısır’a karşı Hititlerin, Akha Helenlerine karşı Troyalıların yardımına tek ulus, Lukkalılar olarak koşmaları da bu bilincin bir başka göstergesidir.
- MÖ 540 dolaylarında Perslere karşı birleşmişler; MÖ 454-449 arasında gönülsüz olarak katıldıkları Atina-Delos Deniz Birliği’ne vergiyi Likya adına ödemişlerdir.
- MÖ 4. yüzyılda bile Likya yazıtlarında Termilae Federal Hazinesi’ne yapılan ödentilerden söz edilmektedir.
- MÖ 187-168 yılları arasındaki dönemde Rodos’a karşı bağımsızlık için verilen mücadelede yine birlik ve beraberlik ruhu sergilemişlerdir.
- MÖ 167 yılında Romalılar’dan kazanılan özgürlüğün ardından, Likya kentlerinin oylama esaslı, seçimle yönetilmelerine dayalı Likya Birliği kurulmuştur.
- Birlik Anayasası, MÖ 507’de kurulan ve Batı dünyasının ilk demokratik hareketi olarak bilinen seçmeci Atina Demokrasisi yanında, çoğulcu içeriği ile ilk halk yönetimi olma özelliğine sahiptir.
- Montesquieu, 1748 yılında basılan Yasaların Ruhu adlı kitabında, Likya Birliği yasasını demokrasi bağlamında, “antik dünyanın en mükemmeli” olarak över.
- Birlik yasası, 1787 yılında yazılan Amerika Birleşik Devletleri Anayasası için, özellikle Alexander Hamilton ve James Madison’un önerileriyle, bir model olarak irdelenmiştir.

Günümüze ulaşmış ve restore edilmiş Patara’daki Likya Birliği Meclis Binası, güneyde Tiyatroya, doğuda Devlet Agorası’na bakar. Meclis Binası, Bouleuterion, küçük bir tiyatro biçimindedir; ortasında mermer döşeli bir orkestra, yamaçta yarım çember biçimli 21 oturma sıralı bir cavea bulunur. Yaklaşık 1400 kişi kapasitelidir. Cavea’nın merkezinde Meclis Başkanı ya da Eyalet Valisi için özel bir loca koltuk, tribunalia yer alır. Burası günümüzde fotoğraf çektirmek için tercih edilen bir koltuktur.
Yapı ilk kez, MÖ 167 yılında, Geç Helenistik Dönem’de, Patara başkentliğinde kurulan Likya Birliği’nin toplantı yeri olarak inşa edilmiştir.
Bu meclis binası daha sonra, yine Patara’nın başkentliği döneminde, Likya bir Roma Eyaleti olduğunda da Eyalet Meclisi olarak hizmet vermiştir. Bu dönüşüm ya İmparator Claudius (MS 43-51) ya da İmparator Nero zamanında (MS 51-69) gerçekleşmiştir.
MS 142/143 yılındaki deprem sonrasında yapıya bir sahne binası ve bir stoa (revak) eklenmiştir. Böylece yapıya meclis işlevinin yanı sıra bir müzik evi, Odeion, işlevi de kazandırılmıştır.
Kent surla çevrildiğinde, olasılıkla 5. yüzyılda, Bouleuterion/Odeion yapısı surda bir burç olmuştur.
Yapı, Türkiye Büyük Millet Meclisi fonlarıyla restore edilmiştir.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu
Comment
Likya ne kadar bilinmesi gereken bir sistem başlatmışlar. Her zaman güncel.