Çok sevdiğim bir sanatçı olan Cihat Burak (1915-1995), İsimsiz adını verdiği bu eserinde birden çok dekor tekniğini bir arada kullanmış.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, İş Bankası Resim Heykel Müzesi, İstanbul, 2024.
Dekor yapıldığı tarihin ve uygarlığın karakterini simgeler. Dekorların çoğu, parça deri kıvamında kurutulduktan sonra yapılır.
Çizme dekorlar, parça sert hale geldiğinde sivri uçlu özel aletlerle yapılan dekordur.
Kesme dekorlar, çizgiden daha derin, açılı kesimlerle, parça çıkartılarak yapılan dekorlardır.
Kazıma dekorlar, parça üzerine çizilen motif veya figürün istenmeyen kısımlarının özel aletlerle kazınarak motifin veya figürün belirgin hale getirilmesi işlemidir. Yüzeyden farklı derinliklere inilerek yapılabilir.
Ajur dekorları ve oyma dekorları da motif veya figürün istenmeyen parçalarının kesilmesi ve oyulmasıyla, dikkatle, parçayı delmeden uygulanır.
Baskı dekorları, kil baskıya cevap verebilecek yumuşaklıkta iken çeşitli aletlerle veya özel olarak hazırlanmış mühürlerle bastırılarak yapılan dekorlardır.
Perdah dekorları parça rötuşlandıktan sonra yüzeyin sıkılaştırılarak emme özelliğinin azaltılması amacı ile yapılan işlemdir. Bu nedenle oluşan parlaklık parçanın dekorudur.
Astar dekorları yapılan seramiklerin farklı renklerle süslenmesidir. Parçanın renginden farklı olarak kil, ince öğütülüp süzülerek içine konulan bağlayıcı katkılarla boya haline getirilir ve parça üzerine istenilen dekorun yapılmasında kullanılır. Kırmızı Figür ve Siyah Figür tekniği ile yapılmış vazolar bu yöntemle yapılmış örneklerdir.
Kap, tamamen daldırılarak ya da üzerine dökülerek renklendirilebilir.
Terra-Sigillata dekorları, özel bir kilin çok ince süzülerek içine özel miktarda ergitici katılmasıyla oluşturulmuş bir astar ile sır arasındaki dekor malzemesidir. (Ergitici, ergime noktasını düşürücü etki gösteren madde; ergime noktası (melting point) ise katı bir maddenin katılıktan sıvı bir duruma geçmeye başladığı ve ergime sona erinceye değin koruduğu sıcaklık anlamına gelir.) En güzel terra-sigillata kili Avanos yöresinden çıkarılır. İtalyanlar bu kili çok kullanır.
Daldırma yöntemi ile farklı astarla kaplanan parça yüzeyindeki figür ve motiflerin oyularak veya çizilerek alttaki ikinci rengin ortaya çıkarılması ile yapılan dekor çok beğenilir.
Yararlanılan Kaynak
Antalya Müzesi Bilgilendirme Levhaları
Leave A Reply