- 1980’li yılların ortalarından itibaren, Postmodernizm, toplum ve kültürdeki her türlü değişim ve dönüşüm için kullanılmaya başlanmış, hemen her şeyi içine alan kapsayıcı bir kavram olarak genişlemiştir.
- Postmodernizm birleşik bir entelektüel hareket değildir ve bir tek hakim teorisyeni veya sözcüsü yoktur.
- Postmodernist fikirler, felsefeden kültürel araştırmalara, coğrafyadan sanat tarihine birçok disiplinden uyarlanmış, bu alanların her biri Postmodernizm’i kendine özgü bir şekilde tanımlamış, kavramın anlamı çoğalmıştır.
- Akıl Çağı veya Aydınlanma’nın idealleri, rasyonel araştırmayı ve entelektüel metottaki ilerlemenin, düzen, güvenlik, sosyal anlayış ve mutlulukla dolu bir dünya getirebileceği inancını içerir. (Aydınlanma konusu daha önce bloğumuzda işlenmişti.)
- Bu görüşe karşı olanlara göre ise, evrensel akıl, yasa ve disiplinin empoze edilmesinin gerekçesi, emperyalist genişlemeye kılıf hazırlamaktır. Aydınlanma düşünürlerinin, Avrupa’yı dünyanın en aydınlanmış, uygar ve ilerlemiş parçası olarak görme eğiliminde oldukları; bu görüşün diğer ülkelerin ve ırkların kolonileştirilmesi, sömürülmesi veya “daha iyi hale getirilmesi” gerektiği görüşüne yol açtığı öne sürülür. Postmodernist teori, Aydınlanma değerlerini emperyalizm, toplumsal kontrol ve iktidarın uygulanması için mazeretler olarak görür. Postmodernizm’in bu değerlerden kopuşu açıkladığı savunulur. Postmodernizm’in hem pro, hem de anti versiyonları bunu bir kopuş olarak değil, Modernizm’in bir sonucu veya genişlemesi olarak görür.
- Postmodernizm, mutlak bilgi fikrine karşı gözlerin açılması olarak da tanımlanır.
- Modern ve Postmodern arasında net, objektif bir ayrım yapılamayacağını savunan düşünürler çoktur.
- Modernizm ile Postmodernizm arasındaki farklar tarihsel dönemle ilgili değil, daha çok değerler ve inançlarla ilgilidir.
- Postmodernizm, endüstrinin yayılmasının ortaya çıkardığı bir ekonomik ve sosyal olay, kültürel bir mesele, sanatta meydana gelen değişimlerdir.
- Postmodernizm kültürel ve sanatsal gelişmeleri ifade ederken, Postmodernite sosyal koşullar ve bu koşulların yarattığı ruh haliyle ilgilidir.
İtalya’daki Venedik Bienali gibi büyük uluslararası sanat etkinlikleri, sanatı ulusal pavyonlarda sunar.
Venedik Bienali’nde eserlerin bazıları pavyonların içinde değil, açık havada sergilenir. İsviçreli Urs Fisher’in eseri de bunlardan biri. Çok ilgi gören bu eserde iskelet, sigarasının dumanını aynaya üflüyor.
- Postmodernizm üç ölüm/sona işaret eder:
*Tarihin Sonu. Postmodernistlerin ilerleme fikri hakkında şüpheciliği ile ilgilidir. Tarihlerin nasıl yazıldığı ile ilgili tartışma başlatır.
*İnsanın Sonu.” İnsanlığı” sosyal ve tarihsel olarak sorgular; yeni teknolojilerin insanlığı nasıl bir gelişim aşamasına yönelttiği ile ilgilenir.
*Gerçeğin Ölümü. Postmodernizm, mutlak doğru anlayışını terk eder; geçici, yüzeysel ve görünür olanı tercih eder. Gerçeklik ve temsil arasındaki ilişki üzerine düşünür. Gerçekliğin gittikçe daha fazla göstergeler tarafından oluşturulduğu görüşündedir. Herşeyin, işaretlerin, imajların ve anlamların aynı potada yüzdüğü düşünülür. - Edebiyat ve mimari Postmodern bir dönüşün ilk tespitlerinin yapıldığı alanlardır.
- Postmodernizm, kalite hakkındaki iddiaları ölçmek için hiçbir standart olmadığını düşünür.
- Postmodernizm, kültürel ve bireysel olan arasındaki ayrımların muğlaklaştığında ısrarcıdır; kişisel zevk, her zaman için kültürel olarak belirlenir. Pierre Bourdieu 1984’te zevkin, sosyal sınıf farkının bir ifadesi olduğunu yazmıştır.
- Postmodernizm’e göre kültür, hiyerarşik olmaktan çok düzdür. Farklı ilgi alanları, öngörülemeyen ve disipline edilemeyen bir şekilde karışır, iletişim kurar, iç içe geçer ve bazen de çatışır. Kitle kültürü diye bir şey yoktur, kültürlerin kitlesi vardır. İyi zevk sahibi olmak artık kültürel elitlerle sınırlı değildir.
- Postmodernist kültür, yüksek ve alçak kültür arasındaki geleneksel ayrımlara meydan okur, çünkü bu ayrımların, çoğu zaman kökleri sosyal sınıfa dayanan zevklerle ilgili bir mesele olduğunu düşünür.
- Postmodernizm, Modernizm’in tüm yönlerini reddetmez; Modernizm’i faydalanılabilecek bir dizi geçmiş tarz olarak görür; Modernist tarz ve teknikleri popüler veya yerel formlarla karıştırır.
Çağdaş Sanat, Çağdaş Sanata Varış, Gerçeğin Ölümü, İnsanın Sonu, Pierre Bourdieu, Postmodernite, Postmodernizm, Tarihin Sonu, Urs Fisher, Venedik Bienali
Leave A Reply