
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Demokan Ailesi’nin izniyle.
Hunan Eyaleti’nin güneybatısındaki ücra bir bölgede, kadınların geliştirip kullandığı gizli şifre yazısı nu şu’nun, bin yıl önce ortaya çıktığı sanılıyor. Bilindiği kadarıyla nu şu, kadınlar tarafından, sadece kendi kullanımları için yaratılan dünyanın tek yazı dilidir.
Erkeklerin yazısında, her bir karakter kolaylıkla bir kare içine alınabilir, göze batan bir yazıdır, ama kadınların nu şu yazısının sivrisinek bacaklarına ya da tozun üstünde kuşların bıraktığı ayak izlerine benzediği söylenebilir. Erkeklerin yazısının aksine, bir nu şu karakteri belli bir sözcüğü simgelemez. Nu şu karakterleri, fonetiktir. Bir karakter, aynı sesi çıkartan bütün sözcükleri anlatabilir.
Birçok kadın hiçbir zaman bu yazıyı öğrenmez. Nu şu, mektup, şarkı ya da yaşamöyküleri yazmak, kadınca işler üstüne ders vermek için kullanılırdı. Fırça ve mürekkeple, kağıda ya da yelpaze üstüne yazılabilirdi; mendilin üstüne işlenebilir ya da kumaşa dokunabilirdi. Ancak, en önemli iki kural erkeklerin, asla bu yazının varlığını öğrenmemeleri ve bu yazının hiçbir biçimiyle hiçbir zaman karşılaşmamalarıydı.
Nu şu’yu, evliliğinde yalnız ve mutsuz olan, annesi ve kız kardeşiyle haberleşmek isteyen, öz ailesiyle bağlarını koparmak istemeyen bir kadının icat ettiği düşünülüyor.
Nu şu’nun yaklaşık 10.000 sözcük oIuşturabilen 600 kadar karakteri vardır. Küçük bir kızken öğrenilir ve sözcüklerin anlamları bağlamına dayanarak çıkartılırdı. Erkekler dış alemi yazarken, kadınlar iç alemi yazarlardı.
Nu şu mektuplarında, şarkılarında ve öykülerinde beş heceli ve yedi heceli ritmik düzen kullanılırdı.
Nu şu ile yazılmış metinlerin çoğu yok olmuş. 1930’larda Japon askerlerinin, sonra Kızıl Muhafızların Kültür Devrimi sırasındaki talanları ile. Yirminci yüzyılın ikinci yarısında nu şu neredeyse yok oldu; çünkü kadınların onu kullanma nedeni ortadan kalkmıştı.
Nu şu öyküleri, Jiangyong’da Nu şu Müzesi tarafından toplanmış. Günümüzde nu şu, Çin halkının baskıya karşı sürdürdüğü isyankar mücadelenin önemli önemli bir unsuru olarak kabul ediliyor. Dilin yok olmasını engelleme çabasıyla, Puwei’de bir nu şu okulu açılmış.
Bugünlerde genç kadınlar gizli dili ulusal dansları ya da folklorik bir şarkıyı öğrendiği gibi öğreniyorlar. Geçmişi korumak ve onurlandırmak için.
Yararlanılan Kaynak
Kar Çiçeği ve Sırlar Yelpazesi, Lisa See, Can Yayınları, 2005. Sayfa 7,37, 38, 211, 353.
Leave A Reply