Köktendincilik

Ramazan Can’ın Aidiyet sergisinden. Anna Laudel, Zai, Bodrum, 2022.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu

Köktendinciliğin aşırı biçimlerinin paylaştığı ruhsal ögelerin bir listesi:

“Gerçek” İlahi Metin ya da kurallara sahip oldukları yönünde mutlak bir inanç.

Metne kelimesi kelimesine bağlılık.

Dinlerinin saldırı altında olduğunu düşünme. “Diğerleri”nin kendilerini anlamadığına ve varlıklarını tehdit ettiğine inandıkları için, paylaşılmış kurban edilme duygusunun, kolektif kimliklerinin temel bileşeni haline gelmesi.

İlahi metnin biricik yorumlayıcısı olan bir üst lider.

Büyüsel inançların sergilenmesi.

Kötümser tutum.

Aynı anda var olan tümgüçlülük ve kurban edilme duyguları.

Grup ile dış dünya arasında psikolojik (ve bazen fiziksel) barikatların kurulması.

Grup sınırlarının dışında kalan kişilerden ve şeylerden tehdit ya da tehlike beklentisi.

Çoğu kez kadınların alçaltılmasını da kapsayan, aile, cinsiyet, çocuk bakımı ve cinsellik normlarında değişiklik.

Sonuçta toplu intiharın, cinayetin ya da grubun inançları açısından tehdit olarak algılanan anıt ya da binaların tahrip edilmesinin kabullenilmesine varan, ortak ahlak anlayışında değişiklik olması.

Yararlanılan Kaynak

Körü Körüne İnanç, Vamık D. Volkan, Okuyan Us Yayınları, 2005. Sayfa 202, 170, 197, 203.