Puglia 2

9. yüzyılda Sicilya’yı fetheden Abbasiler, 847’de Bari’yi alır. Müslümanlar tarımda ve sulamada yenilikler yaparak bölge ekonomisine ve nüfusa canlılık getirir. 24 yıl egemen olurlar ama izleri bugün bile var. Konuşma dilinde Arapça kelimeler var, kilise çan kuleleri minareye benziyor vb.

Viking soyundan İskandinav bir halk Normanlar’ın dönemi (999-1194), Bari’nin yüksek dönemidir. Bu dönemde Barili denizciler, Venedik ve Cenevizlilerle rekabet eder. 1087’de Barili tüccarlar, 343’te ölmüş ve Myra/Demre’ye gömülmüş olan Aziz Nicola’nın kemiklerini çalıp Bari’ye getirdiler, Noel Baba şehrin azizi oldu (New York’un da azizidir).  Puglian-Romanesk tarzdaki San Nicola Bazilikası da Norman döneminde, 12. yüzyılda yapıldı. Böylece Bari, önemli bir dini merkez oldu. Bugün de başpiskoposluk merkezidir. Bu bazilika hem Katolikler hem de Ortodokslar için hac merkezidir; üst katta Katolikler, alt katta Ortodokslar ibadet eder. Bari’de her ailede Nicola isimli bir erkek mutlaka vardır. Nicolas, halkın zaferi demektir.

Kökleri 6. yüzyıla uzanan Acquaviva Ailesi, Bavyera’dan gelip Abruzzo’ya yerleşmiş. Aileyi Puglia’ya yerleştiren I. Giuliantonio, Otranto Savaşı’nda ölmüş.

Osmanlı, Fatih döneminde, 1480’de, Otranto şehrini, 13 ay boyunca elinde tutmuş. Gedik Ahmet Paşa, 100 gemi ve 20 bin asker ile gelip 5 bin nüfuslu yeri ele geçirmiş. Şehir yine de iki hafta direnmiş. Fatih ölünce II. Beyazıt, Paşayı geri çağırmış. Fatih için Otranto Seferi, Kızıl Elma’yı (Roma) ele geçirme planının ilk aşamasıydı. Söylenceye göre, katedrale sığınan halkı, 15 yaş altı çocuklar, kadınlar ve 50+ erkekleri Minerva Tepesi’ne götürerek testerelerle ikiye bölmüşler. Şehrin girişinde hala bir grafiti varmış: Mamma, li Turchi! (Anne, Türkler!)

Osmanlı’nın çıkartma yaptığı yerin adı bugün de Türk Plajı (Baia dei Turchi).

Otranto Savaşı’nda ölenler anısına hazırlanmış olan bu yazıt, heykeltıraş Antonio Bortone’nin eseri olan Şehitler Anıtı’nın solundaki duvarda yer alıyor.
11. yüzyıl yapısı olan Otranto Katedrali’nin cephesi Türklerden sonra yeniden yapılmış. Katedral, Türkler tarafından, Müslüman olmayı reddettikleri için öldürüldüğü söylenen, 800 şehidin kalıntılarıyla biliniyor. 2013 yılında Papa I. Francesco, bu 800 kişiyi aziz ilan etmiş. Azizlerin cennete gidecekleri kesinmiş. 800 iskeletin 560’ı katedralin şapel duvarında, cam vitrinde sergilenirken 240 tanesi Napoli Santa Caterina Kilisesi’ne götürülmüş. Osmanlılardan sonra daha da güçlendirilen Otranto Kalesi’nin duvarlarında ise Fatih’in ve Osmanlıların çizimleri var.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2024.

I. Giangirolamo (1521-1592), Lepanto Savaşı kahramanlarından biri. Bu savaş ile yarımada, Müslüman donanmasından kurtulmuştu.

Bölge, 1797’de feodal yapıdan çıkmaya hak kazandı, burada oturanlar özgür vatandaşlar olup, kendi kiliselerini kurma hakkı kazandılar, ilk valilerini seçtiler. Bundan böyle, trulli evleri inşa etme gereği kalmamıştı. Tuğla ve harç kullanarak ilk evlerini yaptılar. 1806 yılında Bonaparte Ailesi buraya hakim olduğunda feodal yapı ortadan kalkmıştı.

Yararlanılan Kaynaklar

 Puglia’da Bir Ömür, Ömür Kahraman, Destek Yayınları, 2022.

Alberobello, Obiettivo Mediterraneo, Trimboli’s Publishing House, 2020.