“Uzakdoğu uygarlığında şiddet fikri çok farklıdır; “doğrudan eylem” dışlanır “dolaylı eylem” övülür.
En iyi tahsildar Çin’de en iyi vergi toplayan değil, vergi toplarken en az can yakandır; en iyi komutan en iyi savaşan değil, döneminde pek mesele çıkmayacak kadar talihli olandır…
Bu Batı’nın erdem sorunsalıyla karşıt bir durum: Aristo‘da erdem kendi alanında başarıyla ölçülürdü ama başarı tanımlanmış bulunan işini iyi yapmaktı…Doğrudan eylem; Batı uygarlıklarında kuru tarım, topyekün hasat; dolaylı eylem, Çin tarımı, entansif; musonları bekler, tek tek bütün pirinç saplarıyla ve taneleriyle uğraşır…Batı tıbbı; kesme, dikme ve delme; Çin tıbbı, uzaktan, yakma ve akupunktur…Batı’da kürek, Uzakdoğu’da yelken…Batı’da sürü-kitle çobanlığı, Uzakdoğu’da çobanlık yok-daha doğrusu manda çobanı çocuklar-genellikle sürünün kaplan tarafından kapılmalarını engeller…”
Beyin Ekran, Ulus Baker, Birikim Yayınları, 2011. Sayfa 108.
Fotoğraf için Saffet Emre Tonguç’a teşekkürler.
Doğu Avrupa-Rusya ekseninde yaşayan Yahudiler, 1727 ve 1747 yıllarında yayınlanan iki kanunla Rusya ve Ukrayna’dan sürüldü. Çariçe II. Katerina (hd.1762-1796) daha sonra mültecileri geri çağırdığında bu izin Yahudiler dışında herkese tanındı. Polonya’nın 1772’de bölünmesi ile 200.000 Yahudi Çarlık Rusyası‘nın sınırlarının içine dahil oldu. Yahudi tüccar ve zanaatkarların yarattığı rekabet huzursuzluk çıkardı.
Minsk’te İlahiyat Fakültesi Profesörü Iakov Brafman’ın yazdığı Kniga Kahala, Yahudi düşmanlığının kutsal kitabı oldu.
1880’lerde pogromlar yaşandı. Pogrom, bir grubun etnik, dini veya siyasi nedenlerle düşmanlaştırılması neticesinde bu grubun bireylerine, evlerine, iş yerlerine saldırılması olarak tanımlanır. Kelime Rusçadır ve diğer dillerde de kullanılır.
Lavrov’un Yahudi Düşmanlığı, politikyol.com, 07.05.2022.
Rus İmparatorluğu’nun tüm ulusal azınlıkları içinde en çok sıkıntı çekenler Yahudiler oldu. İmparatorluğun ırklar hiyerarşisinde en alt sırada yer alıyorlardı. Yahudiler, Polonya’nın bölünmesi sırasında Rusya’ya katılmalarından beri 19. yüzyılın sonlarına gelinceye dek sayıları yaklaşık 1400’e ulaşan farklı yasalar ve yönetmelikler kapsamında çok çeşitli yasal engellemelerle ve ayrımcı uygulamalarla karşı karşıya bırakılmışlardı. Toprak sahibi olmaları, memur olmaları, orduda subay olarak görev almaları yasaktı. Yahudilerin liselere ve üniversitelere kabulüne ilişkin katı kotalar vardı. İmparatorluğun 15 batı eyaletinde yaşamaları kanunla zorunlu hale getirilmişti. Çar II. Aleksandr’ın öldürülmesinden sorumlu tutulan Yahudiler, 1881’de yüzlerce katliamın kurbanı oldular. Özellikle 1905- 1906 ve 1917-1921’de Yahudi karşıtı şiddet karşı devrimci eylemlerin önemli bir parçası haline geldiği için çok daha fazla katliam yaşandı. Son iki çar bu durumu teşvik etti. Özellikle Çar II. Nikola Yahudi katliamlarını “iyi ve sade Rus halkının sadakatini gösteren eylemler” olarak gördü. Devrimci yeraltı faaliyetlerinde Yahudiler ön planda yer aldılar. Yahudiler, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin iki ana fraksiyonu Menşevikler ile Bolşeviklerin yönetici kadrolarındaydılar.
Rusya’nın Öyküsü, Orlando Figes, YKY, 2022. Sayfa 152.
Leave A Reply