Robot Aile, “Amca”, Nam June Paik, 1986, Whitehouse, Berlin.
Fotoğraf: www.fact.co.uk
- Güney Koreli Paik televizyonun ortaya çıkışıyla dünyada çok şeyin değiştiğini, aynı aracı kullanarak vurgulayan bir sanatçıdır. Maddi bir nesne, teknolojik bir sistem olan televizyonun ailevi, toplumsal ve siyasal bir konuma sahip olduğunu; iyi-kötü ayrımı yapmadan her şeyin üretimine açık bir aygıt, bir deney alanı olduğunu ifade eder.
- Paik, 1965 yılında New York’ta, bir taksi ile gezerken pencereden gördüklerini kaydetmiş, kaydı aynı yıl bir galeride sunmuştur.
- Paik, video heykelleri ve robotları da yapmıştır. Bu eserleri ile günümüz televizyon toplumunu ve onun sosyo kültürel sonuçlarını yansıtmak istemiştir.
- Paik’in eserleri internet öncesi döneme aittir. Eserlerinde, teknoloji öncesi ve sonrasını; el yapımı ile teknolojiyi; hazır yapımlarla yapımı zaman ve emek gerektiren objeleri çakıştırmayı sever.
- Paik’in amaçlarından biri medya ve teknolojiyi insanileştirmektir. Sanatçı alışılagelmiş bir şey ile izleyicinin ilgisini çekmeyi; durağan bir obje ile teknolojiyi birleştirmek suretiyle zamanın sanat formlarına dikkat çekmeyi; eserin anlamı hakkında soru işaretleri oluşturmayı hedefler.
- İlk Video Sanatı sergisi 1969 yılında New York’ta açılmış, 1970’de Video Sanatı hakkında ilk kitap yayımlanmış, 1971’de Mutfak (The Kitchen) adlı ilk Video Sanatı Merkezi kurulmuş, Montreal’de Video Sanatı üretim ve yayın merkezi açılmıştır. 1975 yılından itibaren Video Sanatı önemli sergilerde gösterime sunulmaya başlamıştır. 1977 yılında Centre Georges Pompidou, yeni oluşturduğu fotoğraf/film/video departmanı için yaklaşık 50 video sanat ürünü satın almıştır.
- ABD’de video sanatçıları TV kanalları, üniversiteler, galeriler ve özel dergiler tarafından desteklenmeye başladılar. Video Sanatı öncelikle yüksek teknolojiye sahip ülkelerde yaygınlaşmıştır.
- Videoda görüntülere müdahale imkanı olması, pek çok sanatçıya cazip gelmiş, Video Sanatı, Vücut Sanatı’nın gelişiminde belirleyici bir rol oynamıştır.
- Video Sanatı’nda genellikle üç kategoride çalışma yapılmaktadır:
**Bir performansın, bir konserin ya da bir Happening’in video kaydı. Burada video bir tanık, canlı bir bellektir.
**Deneysel Video. Bu tür çalışmalar yapay renklendirme, biçim bozma, geri besleme, film hilesi gibi işlemlere olanak tanır.
**Video Yerleştirmeleri (Video Installations). Video heykeller, video ortamlar (video environments) gibi kapalı devrelerden ya da çok kanallı sistemlerden yararlanılarak çok sayıda TV göstericisinin başka bir düzenin nesneleriyle birlikte kullanılması. Çoğu kez seyirci de bu yapıtlar içinde yer alır; izleyici de sanal gerçekliğin dünyasına adım atar. İzleyici, mesajların aktif okuyucusuna dönüşür. İzleyici bazen görüntüye bakmak yerine bir deneyim yaşamaya davet edilir ki bu, Enstalasyon Sanatı için de geçerlidir. Performans, Video ve Enstalasyon çoğu zaman bir tek çalışmada bir araya getirilir. - Video Sanatı, gerek malzeme temini gerekse araştırmalar için finansmana doğrudan bağlı bir sanattır.
TV Buddha, Nam June Paik, 1976.
Paik eserlerinde zaman zaman dinsel göndermeler de yapmıştır. Buda heykeli karşısında TV’de mum yanıyor. Buda, gerek zamansal, gerekse temsil ettiği değerler olan barış ve sükunet ile zıtlık oluşturan TV karşısına yerleştirilmiştir.
Paik’in Buda’nın TV’de Buda’yı izlediği eserinde ise, 1970’lerin gösterişe düşkün ve kibirli dünyasına eleştiri vardır diyebileceğimiz gibi, dönemin iki önde gelen figürünü, Buda ile televizyonu, eski ve yeni dünyayı karşı karşıya getirmiştir; medyanın toplum üzerindeki etkisini vurgulamak istemiştir; Budist toplumların meditasyon yapmasına ironik bir yaklaşımdır da diyebiliriz. Buda TV’de kendini izleyerek meditasyon yapmakta, ama seyirci de bunu izlemektedir. Eserde, mahremiyet sorunu da gündeme gelmektedir. Paik’in eserlerinde izleyici için pek çok farklı yorum yapma imkanı vardır.
Fotoğraf:lespeache.wordpress.com
Leave A Reply