Konfüçyüs’ün aşıladığı görev duygusu kişilere devlette görev almaları gerektiğini söylüyordu. Bu nedenle kişi hayatını kırsal yörede geçiremiyor, bu hayatı özlüyor ve özlemini de manzara resmi ile gideriyordu. Manzara resmine verilen önem buradan geliyordu.
Çinli manzara ressamının tekniği dört ana öğeden oluşur: Çizgi (line), mürekkep yıkama (ink wash), fırça darbeleri (texture stroke) ve nokta (dot).
Manzara resminde motifler gerçekçi bir anlatım taşımaya gayret etseler de geleneklerin getirdiği bazı sapmalar görülüyordu. Örneğin dağların tepeleri sipsivri ve renkleri koyu idi. 10. yüzyılda ressamlar dağ ve kaya yüzeylerini noktalar ve fırça darbeleri ile zenginleştirmeye başladılar.
Çin manzara resmi üç ayrı okul halinde benlik kazandı ve Tang Hanedanı döneminden günümüze kadar bu ayrım devam etti: Akademisyenler: Saray ressamları; Amatörler: Bilim adamları, şairler, yazarlar, müzisyenler, memurlar; Bağımsızlar: Hiçbir okula bağlı olmayanlar. Akademisyenler ve amatörler de kendi aralarında ayrıca ikiye ayrılır. Bu ayrım, Song Hanedanı (960-1279) döneminden itibaren coğrafi konumlarını da yansıtır.
Kuzey Okulu
Çizgi ve renklerde kuvvetli kontrastlar.
Sert, kısa, kesik çizgiler.
Ani ritimler.
Kar manzaraları, dağlar koyu renk ve büyük, ağaçlar çıplak.
Gösterişli ırmaklar ve manastırlar.
Kütlesel unsurlar sahnenin büyük kısmını örter.
Doğa son derece acıklı bir manzara sergiler.
Manzaraya bakış açısı dardır.
Bu Kuzey Song okuluna ait tabloda kütlesel unsurlar, ulu dağlarla resmin büyük kısmı örtülmüştür. 17. yüzyıla ait Çam Ağaçlı Peysaj’da fırça darbelerinde sınır çizgileri yoktur. Yerleşim asimetriktir. Resimde yine köşeye yerleştirme tercih edilmiş, dağlarda bir boş bir dolu imgesi yaratılmak istenmiştir.
Güney Okulu
Geniş, yuvarlak konturlar.
Yumuşak çizgiler, yumuşak ve spontane fırça vuruşları.
Kuvvetli kontrastlar yerine, tabiatın derinliklerinin bulut ve sisler altında gösterilmesi.
Manzaraya geniş bir açıdan bakılır.
Dağlar iyice uzaklaşır, ufuk alabildiğine genişler.
Kuzey Okulu’ndan daha samimi bir ekoldur.
Resim kağıdın alt köşesinde yer alır, bazen tek bir köşede gruplaşma gösterir.
Budist etkiler altında kalmıştır.
Güney Song okuluna ait peyzaj Güney Okulu’nun tüm özelliklerini barındıran bir tablodur.
Devler, tanrılar, vahşi hayvanlar, kuşlar ve çiçekler, korkunç ve değişik insanlar, satranç oyunu, müzik dinleme, ailevi konular, çay ve şarap içerken şiirler okuyan arkadaş grupları, bambu resmi çok işlenen konulardı. Kadın figürü de resimlerde sık işleniyordu. Resimde tüm dikkat figürün kıvraklığına, saçın süsüne, giysi ve takıların görkemine veriliyor, yüz ikinci planda kalıyordu. Önemli kişiler büyük, hizmetkarlar küçük çiziliyordu. Resimlerdeki giysiler sosyal konumu gösteriyordu. Cepheden perspektife Çin resminde ender rastlanır.
Zarif ve ayrıntılı renk kompozisyonları geleneksel Çin resminin tipik karakteridir.
Çinli ressamlar, yabancıları Çinlilerden ayırt etmek için onların burunlarını büyük çizerlerdi.
Yararlanılan Kaynaklar
Çin Sanatını Tanıyalım, Franca Bedin, İnkilap Kitabevi, 1985.
Chinese Art, Mary Tregear, Thames & Hudson, 1980.
Ancient China, Edward H. Schafer, Time-Life International, 1974.
Cengiz Han ve Mirasçıları Büyük Moğol İmparatorluğu, Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, 2006.
Yuan Hanedanı Dönemi Çin Resminde Moğol Hükümdarlarının Tasvirleri, Wang Yao-t’ing.
Kalem-i Siyahi Tekniği, Filiz Çağman.
Leave A Reply