Çin’de İnançlar 19 Taoculuk 4

Çin’in Shanxi Eyaletinde, Datong kentinin Hunyuan İlçesinde 6. yüzyılda kurulan Budist mabedin adı Asılı Tapınak. Buradaki nişlerden birinde Konfüçyüs, Lao Tzu ve Buda yan yanadır. Fotoğraftaki Lao Tzu’nun betimidir.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, 2017.

• Lao Tzu’ya göre evren bitmiş bir tasarım değildir, varlık sürekli değişim içindedir, asla tamamlanmaz. Doğa, mümkün olduğunca müdahale edilmeden, kendi yolunu bularak varlığını sürdürmelidir. Doğadaki her şeyin kendi gelişimini tamamlamasına izin vermek onun felsefesinde çok önemli bir yer tutar. İnsan doğada üstün bir yere sahip değildir; diğer canlıların efendisi de değildir (1).
• Taoculuk’ta en çok değer verilen yetenek, doğal, içten geldiği gibi olmaktır (2).
• O, uyulması zorunlu emirler vermiyor, metaforik öğütlerle yetiniyordu. Öğütlerini, hiç süslemeden söylüyordu (3).
• Herakleitos’un ahenksizlik gördüğü yerde Lao Tzu, karşıtların birliğini görmüştür. Sokrates öğrenmeden yana iken Lao Tzu bilgiyi fesat kaynağı olarak görmüştü. (Kilise ve İslam alimleri de insanı bozanın bilgi olduğunu söyler. Avrupalı Romantikler de buna yakın düşünceleri savunmuşlardır.) Sokrates’in amacı gerçeği sorgulamaktı. Laozi’nin öyle bir amacı yoktu. Ama Sokrates de Lao Tzu gibi başarı ve üne, gösterişe karşıydı. Kalbi temiz insan kurnaz değildir, egoist değildir, hırsları yüzünden dengesini yitirmemiştir (4).
• Taoculuk bir başkaldırı değildir; bir bağımsızlaşma, iç özgürlüğü kazanma yoludur (5).
• Konfüçyüs, Üstad Lao’yu ziyaret ettiği zaman 44, Üstad ise 84 yaşındaydı, diye inanılır (6).
• Lao Tzu’nun iki yüz yaşındayken bir dağ geçidinde, batıya giden sisli bir yolda, arkasında iz bırakmadan kaybolduğuna inanılır (7).

Yararlanılan Kaynaklar

• Yapmamayı Yapabilmek, Asuman Kafaoğlu Büke, Cumhuriyet Kitap, 27 Nisan 2017.
• Zen Budizm, İlhan Güngören, Yol Yayınları, 1995. Sayfa 38.
• Lao Tzu Tao Yolu Öğretisi, Doğan Kuban, YEM Yayın, 2013. Sayfa 21.
• g.e., sayfa 17, 18, 25.
• Zen Budizm, sayfa 39.
• Yeryüzündeki Dinler Tarihi, Ömer Rıza Doğrul, İnkılap Kitabevi, 1958. Sayfa 135.
• 90 Dakikada Konfüçyüs, Paul Strathern, Gendaş AŞ, 1997. Sayfa 38.