- Konfüçyüs (Chung-ni / K’ung Fu-tzu / Kong Fuzi / Kong Usta), Hindistan’da Mahavira ile Budha’nın, İran’da Zerdüşt’ün, İsrailoğulları’ndan Ermiya’nın, Çin’de Lao Tzu’nun çağdaşıdır. Aristo’dan yaklaşık yüzyıl, İsa’dan 6 yüzyıl önce, Musa’dan 7 yüzyıl sonra yaşamıştır (1)(2). MÖ 587-539 yılları arasında Yahudilerin Babil Sürgünü gerçekleşir. Sürgünde Peygamber Hezekiel ve İkinci Eş’iya ortaya çıkar. Zebur MÖ 517 yılı, Lao Tzu ile Konfüçyüs’ün efsanevi buluşmasının yılı olarak kabul edilir (3). MÖ 6. yüzyıl, eşi benzeri olmayan bir dönemdir.

My Blood, My Religions, Jan Fabre, 1993.
Fotoğraf: Füsun Kavrakoğlu, Capodimonte Müzesi, Napoli, 2017.
- Konfüçyüs, halk tarafından verilen, saygı ifade eden bir unvandır (Kong Fuzi dememiz gerekirken Türkçeye Batılı kaynaklardan geçtiği için Konfüçyüs diyoruz.) (4). Konfüçyüs isminin 6. yüzyılda Çin’e gelen Cizvitler tarafından verildiği; onların Konfüçyüs’ü Roma Katolik Kilisesi’nin azizleri arasına almak istedikleri öne sürülür (5).
- Çin İmparatorluğu’nun son hanedanı olan Qing Hanedanı’nın en önemli yazar ve düşünürlerinden biri olan Ku Hung-Ming (1857-1928), Konfüçyüs’ün bir krallık soyundan, Çin’i yönetmiş olan Shang’ların soyundan geldiğini ve Chou Hanedanı döneminde yaşadığını yazar (6). Konfüçyüs’ün babasının Tsao kentinin yöneticisi olduğu düşünülür (7).
- Beş Değer ve Dört Erdem önerir. Beş Değer: Ren (sevgi, saygı, yüce gönüllülük, iyilikseverlik), Yi (dürüstlük), Li (görgü, doğru davranış kuralları), Zhi (bilgi) ve Xin (doğruluk). Dört Erdem: Zhong (sadakat), Xiao (ana-baba sevgisi), Jie (kaçınma) ve Yi (yine dürüstlük).
- Çin terbiyesinin babasıdır (8). Akla hitap eder, her türlü metafiziğe karşı çıkar; Konfüçyüs öğretisi bir Olguculuk’tur (Pozitivizm), denir. Kendisine Çin Sokrates’i denmiştir (9). Bazıları onu dünyanın ilk hümanisti sayar (10).
- “Taçsız İmparator”, “On Bin Kuşağın Öğretmeni” diye anılır. Çin İmparatorluğu döneminde eğitim görmek, aristokratların imtiyazıydı. İmtiyazı kabul etmeyen Konfüçyüs, açtığı okuluna çeşitli tabakalardan gelen öğrencileri kabul ederek ve onlardan az bir bedel alarak eğitim veriyordu. 3000 öğrencisi olduğu söylenir. (11)
- Konfüçyüs düşüncesi Çin’de hüküm sürmüş ana ideolojik akımdır, diyebiliriz. 2000 yıldan fazla bir süre Çin’i siyaset, ekonomi, kültür, düşünce ve davranış açısından etkilemiştir (12).
Yararlanılan Kaynaklar
- Ursula K. Le Guin Yorumuyla Tao Te Ching, Lao Tzu, Metis Yayınları, 2018.
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, Ömer Rıza Doğrul, İnkilap Kitabevi, 1958. Sayfa 131.
- 90 Dakikada Konfüçyüs, Paul Strathern, Gendaş AŞ, 1997.
- Ursula K. Le Guin Yorumuyla Tao Te Ching.
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, sayfa 129.
- Çin Halkının Zihniyeti, Ku Hung-Ming, Doğu Batı Yayınları, 2013. Sayfa 82.
- Konfüçyüs Anlatıyor, Konfüçyüs, Akılçelen Kitaplar, 2017.
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, sayfa 143.
- Dinler Tarihi, Felicien Challaye, Varlık Yayınları, 1994. Sayfa 83.
- Yeryüzündeki Dinler Tarihi, sayfa 128.
- Çin Ansiklopedisi, Çin Uluslararası Radyosu, Kırmızı Kedi Yayınevi, 2015.
- A.g.e.
90 Dakikada Konfüçyüs, Akılçelen Kitaplar, Beş Değer, Budha, Capodimonte Müzesi, Chou Hanedanı, Chung-ni / K’ung Fu-tzu / Kong Fuzi / Kong Usta, Çin Ansiklopedisi, Çin Halkının Zihniyeti, Çin Sokrates’i, Çin Uluslararası Radyosu, Cizvitler, dinler tarihi, Doğu Batı Yayınları, Dört Erdem:, dünyanın ilk hümanisti, Ermiya, Felicien Challaye, Gendaş AŞ, Hindistan, İkinci Eş’iya, İnkilap Kitabevi, iyilikseverlik, Jan Fabre, Jie, Kırmızı Kedi Yayınevi, Konfüçyüs, Konfüçyüs Anlatıyor, Ku Hung-Ming, Lao Tzu, Mahavira, Metis Yayınları, My Blood, My Religions, Napoli, Olguculuk, Ömer Rıza Doğrul, Paul Strathern, Peygamber Hezekiel, Pozitivizm, Qing Hanedanı, Roma Katolik Kilisesi, saygı, sevgi, Tsao kenti, Ursula K. Le Guin Yorumuyla Tao Te Ching, Varlık Yayınları, Xiao, Yahudilerin Babil Sürgünü, Yeryüzündeki Dinler Tarihi, Yi, yüce gönüllülük, Zebur, Zerdüşt, Zhong
Leave A Reply